Tüm Aktiviteler
Bu akış otomatik güncelleniyor
- Bügün
-
Afetlere Karşı Bilinçli ve Dirençli Sancaptepe
Sancaktepe Belediyesi, Sancaktepe Kent Konseyi ve Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak ortaklaşa düzenlediğimiz, 6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde, “Afetlere Karşı Bilinçli ve Dirençli Sancaktepe!” paneline Şube Yönetim Kurulu üyelerimiz Zafer DEMİR ve Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN konuşmacı olarak katılacaklardır. İlgilerinize sunarız. 6 Şubat 2025 Perşembe 15:00 RTE Kongre Merkezi (Sancaktepe Sahnesi)
-
Üsküdar'da Geleceği İnşa Ediyoruz
6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde Üsküdar Belediyesi tarafından düzenlenen panele, Doç. Dr. Savaş KARABULUT, Dr. Süleyman TUNÇ ve Nazım AKKOYUNLU konuşmacı olarak katılacaklardır. Panele Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı Burak ÇATLIOĞLU moderatörlük yapacaktır. 🗓️ 6 Şubat 2025, 10:00 📍Üsküdar Belediyesi, Nikah Sarayı Salon 2
- Dün
-
Welcome!
- Welcome!
- Welcome!
ATugrul konuyu takip etmeye başladı: TBBulgurlular- Welcome!
- Welcome!
- Welcome!
- Welcome!
- Welcome!
- Welcome!
- Son hafta
- Övgün Ahmet Ercan'dan Dikkat Çeken 'Ege Denizi' Açıklaması: 'İki İhtimal Var...'
Ege Denizi'nde günlerdir devam eden depremler, bölgede endişe yaratmaya devam ediyor. Son olarak, yer bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Sarsıntıların yoğun olarak yaşandığı Ege Denizi'nde, Santorini Adası'ndaki yanardağın aktivitesi dikkatleri üzerine çekiyor. Yunanistan, bölgede olası bir deprem veya yanardağ patlaması riskine karşı alarm durumuna geçerken, bu durumun Türkiye üzerindeki etkileri de tartışma konusu oldu. Yer bilimciler, Santorini Yanardağı'nın büyük bir depreme yol açabileceği konusunda görüş birliğine vardı. Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Ege Denizi'nin ortasında yerin doğum sancısı devam ediyor" ifadelerini kullanarak, bölgedeki hareketliliğe dikkat çekti. Ercan, 50 kilometrelik bir alanda büyüklükleri 1 ile 4 arasında değişen depremlerin yaşandığını belirtti. Bu sarsıntıların genellikle 5 kilometre derinlikte meydana geldiğini ve oluşan kırılmaların küçük ve göçüntü türünde olduğunu ifade etti. TÜRKİYE'YE UZAKLIĞI 140 KM Prof. Dr. Ahmet Ercan, deprem yoğunluğunda herhangi bir azalma olmadığını vurgulayarak, Santorini çevresinin Türkiye ve Atina’ya 140-150 kilometre mesafede olduğunu belirtti. Girit’in kuzeyindeki bölgenin, Güney Ege dalma-batma kuşağının yaklaşık 150 kilometre kuzeyinde yer aldığını söyleyen Ercan, "Bu bölge, dalma-batma hareketlerinin birinci derecede etkili olduğu deprem kuşağıdır. Bu kuşak, Santorini Adası’ndan başlayarak Türkiye’deki Bozburun Küdür Yanardağı’na kadar denizin altından uzanıyor" dedi. İKİ FARKLI GÖRÜŞ Prof. Dr. Ahmet Ercan, jeofizik uzmanlarının bu konuda iki farklı görüşe sahip olduğunu belirtti: Birinci Görüş: Uzmanların büyük bir kısmı, bölgede geniş çaplı bir depremin gerçekleşmesini bekliyor. Bu depremle birlikte tsunami dalgalarının oluşabileceği ve bu dalgaların hem Peleponnes kıyılarında hem de Türkiye’nin Batı Anadolu sahillerinde ve adalarda ciddi etkiler yaratabileceği öngörülüyor. İkinci Görüş: Diğer bir görüş ise bölgede patlamalı değil, püskürmeli bir yanardağın ortaya çıkabileceği yönünde. 'KONTROL ETMEK MÜMKÜN DEĞİL' Ahmet Ercan, püskürmenin neden olacağı kızgın kül bulutlarının çevrede etkili olabileceğini belirterek, "Doğa olaylarını kontrol etmek mümkün değil. Şu anda yalnızca bekliyor ve gelişmeleri izliyoruz. Bugün itibarıyla Türkiye kıyılarında endişe yaratacak bir durum söz konusu değil. Ancak Yunanistan, özellikle Santorini Adası’ndaki halkı tahliye etmeye devam ediyor" dedi. Ercan, doğal olayların sonucunu sabırla beklediklerini ifade ederek, bölgedeki gelişmelerin yakından takip edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu süreçte, Türkiye ve Yunanistan yetkililerinin iş birliği içinde hareket etmesi ve olası risklere karşı hazırlıklı olması büyük önem taşıyor.- (M=5.3) - Edremit Körfezi, (EGE DENIZI)
21 Ocak 2025 tarihinde, Ege Denizi'nde, Edremit Körfezi açıklarında 5.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, yerel saatle 23:38'de gerçekleşti ve 7.1 km gibi sığ bir derinlikte kaydedildi. Depremin merkez üssü, 39.4218 enlem ve 26.2978 boylam koordinatlarında belirlendi. Deprem, hem Türkiye hem de Yunanistan kıyılarında hissedildi. Özellikle Edremit Körfezi çevresindeki yerleşim yerlerinde, sarsıntıların belirgin şekilde hissedildiği bildirildi. Bölgede yaşayanlar, depremin kısa süreli ancak güçlü bir şekilde hissedildiğini ifade etti. Yetkililer, depremin sığ derinlikte gerçekleşmesi nedeniyle bölgede hissedilme şiddetinin arttığını belirtti. Ancak, şu ana kadar ciddi bir hasar veya can kaybı bildirilmedi. Deprem sonrası bölgede incelemeler başlatılırken, vatandaşların olası artçı sarsıntılara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarılar yapıldı. Ege Denizi, tektonik hareketlilik açısından aktif bir bölge olarak biliniyor. Bu tür orta büyüklükteki depremler, bölgede zaman zaman yaşanıyor. Depremle ilgili veriler, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KOERI) başta olmak üzere ulusal ve uluslararası sismik izleme merkezleri tarafından takip ediliyor. Bölge halkı, deprem sonrası normal yaşantılarına devam ederken, yetkililer gerekli tedbirlerin alındığını ve durumun kontrol altında olduğunu açıkladı. Depremle ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenler, AFAD ve KOERI gibi kurumların resmi açıklamalarını takip edebilir. Uzmanlar, Ege Bölgesi'nde yaşayan vatandaşların deprem riskine karşı hazırlıklı olmalarını ve olası afet durumları için acil eylem planlarını gözden geçirmelerini öneriyor.- 4.3 - Ege Denizi, Yunanistan
4 Şubat 2025 tarihinde, Yunanistan'ın Dodecanese Adaları bölgesinde 4.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, yerel saatle 21:52'de gerçekleşti ve 11 km derinlikte kaydedildi. Depremin merkez üssü, 36.613 enlem ve 25.708 boylam koordinatlarında belirlendi. Deprem, Irákleion şehrinin 152 km kuzeyinde ve Oía kasabasının 34 km kuzeydoğusunda hissedildi. Irákleion'un nüfusu yaklaşık 137.000, Oía'nın nüfusu ise 3.300 olarak biliniyor. Deprem, bölgede yaşayanlar tarafından hissedildiği bildirildi. Depremle ilgili veriler, Athens Ulusal Gözlemevi, Jeodinamik Enstitüsü (NOA) tarafından sağlandı. Ayrıca, Belgrad Sismoloji Enstitüsü (BEO), Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KOERI), Norveç Sismik Dizisi (NORSAR), Tiran Politeknik Üniversitesi Jeobilimler Enstitüsü (IGEO) gibi uluslararası kuruluşlar da depremi kaydetti. Depremin sığ derinlikte gerçekleşmesi, bölgede hissedilme şiddetini artırdı. Ancak, şu ana kadar ciddi bir hasar veya can kaybı bildirilmedi. Yetkililer, bölgede incelemelerini sürdürürken, vatandaşların olası artçı sarsıntılara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıda bulundu. Depremle ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenler, Athens Ulusal Gözlemevi (NOA) ve Selanik Aristoteles Üniversitesi Jeofizik Bölümü (THE) gibi kurumların açıklamalarını takip edebilir. Bölge, Akdeniz'in sismik açıdan aktif bir bölgesi olarak biliniyor ve bu tür depremler zaman zaman yaşanıyor. Yetkililer, deprem riskine karşı alınan önlemlerin gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.- M 4.2 - Romanya
4 Şubat 2025 tarihinde, Romanya'nın Braşov kentinin 80 km kuzeydoğusunda, Tulnici kasabasının ise 9 km güneybatısında 4.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, yerel saatle 18:06'da gerçekleşti ve 90 km derinlikte kaydedildi. Depremin merkez üssü, 45.855 enlem ve 26.593 boylam koordinatlarında belirlendi. Sismologlar tarafından incelenen deprem, bölgede hissedildi. Braşov gibi nüfusu 276.000 olan büyük bir şehirde ve yaklaşık 5.800 nüfuslu Tulnici kasabasında deprem, yerel halk tarafından hissedildiği bildirildi. Depremin derinliği nedeniyle yüzeyde ciddi bir hasar veya can kaybı yaşanmadığı belirtildi. Romanya, özellikle Vrancea bölgesiyle bilinen sismik aktiviteye sahip bir ülke olarak biliniyor. Bu tür orta büyüklükteki depremler, bölgede zaman zaman yaşanıyor. Yetkililer, deprem sonrası bölgede incelemelerini sürdürürken, vatandaşların olası artçı sarsıntılara karşı dikkatli olmaları uyarısında bulundu. Deprem, uluslararası sismik izleme merkezleri tarafından da kaydedildi ve küresel ölçekte izlenmeye devam ediyor. Bölge halkı, deprem sonrası normal yaşantılarına devam ederken, yetkililer gerekli tedbirlerin alındığını ve durumun kontrol altında olduğunu açıkladı.- Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliği
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ(1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 – (Değişik:RG-11/12/2020-31331) (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna göre faaliyet gösteren Merkez ve İl Yapı Denetim Komisyonlarının, yapı denetim kuruluşlarının kuruluş ve çalışmaları; yapı denetim kuruluşlarında görev alacak denetçi mimar ve mühendisler ile diğer görevlilerde aranacak nitelikler; ilgili idare, proje müellifi, yapı müteahhidi, şantiye şefi, yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu ortaklarının görev ve sorumlulukları; yapı denetimi hizmet sözleşmesinin düzenlenmesine, feshi ve hizmet bedellerinin ödenmesi; hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyetinin belirlenmesine esas birim maliyet veya maliyetlere; yapılara sertifika verilmesine, yapı denetim kuruluşlarından alınacak teminatın türü, tutarı, iadesi ile irat kaydedilmesine, idari yaptırımlara ve Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Dayanak MADDE 2 – (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Bu Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 1 inci, 4 üncü, (Ek ibare:RG-21/3/2020-31075) 5 inci, 8 inci ve 12 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar2 MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını, b) Denetçi mimar ve mühendis: İlgili mühendis ve mimar meslek odalarına üyeliği devam eden ve Bakanlıkça denetçi belgesi verilmiş mühendis ve mimarları, c) İlgili idare: Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeleri, bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri, yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer idareleri, ç) İlgili meslek odaları: 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununa göre kurulmuş olan mühendis veya mimar odalarını, d) İş bitirme tutanağı: İnşaatın kısmen veya tamamen fen ve sanat kurallarına, ruhsata ve eklerine, ilgili standartlara, teknik şartnamelere ve diğer mevzuata uygun olarak tamamlandığını göstermek üzere yapı denetim kuruluşu tarafından tanzim ve ilgili idaresi tarafından tasdik edilen tutanağı, e) İşyeri teslim tutanağı: İnşaatın fiilen başladığını belgelemek üzere, yapı ruhsatının alınmasını takiben yapı sahibi, yapı denetim kuruluşu, yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından imza altına alınıp ilgili idareye sunulan tutanağı, f) Kanun: 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunu, g) Komisyon: Kanunun 4’üncü maddesinde belirtilen (Değişik ibare:RG-5/2/2013-28550) Merkez veya İl Yapı Denetim Komisyonunu, ğ) (Mülga:RG-29/12/2018-30640)(4) h) Laboratuvar: İnşaat ve yapı malzemeleri ile ilgili ham madde ve mamul madde üzerinde ilgili standartlarına veya teknik şartnamelerine göre ölçüm, muayene, kalibrasyon yapabilen ve diğer özelliklerini tayin eden, Bakanlıktan izin almış tesisi, ı) Proje müellifi: Mimarlık, mühendislik tasarım hizmetlerini iştigal konusu olarak seçmiş, yapının etüt ve projelerini hazırlayan gerçek ve tüzel kişiyi, i) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Şantiye şefi: Konusuna ve niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan, mühendis, mimar, teknik öğretmen veya tekniker diplomasına sahip teknik personeli, j) Taşıyıcı sistem: Yapıların temel, betonarme, ahşap, çelik karkas, duvar, döşeme ve çatı gibi yük taşıyan ve aktaran bölümlerini ve istinat yapılarını, k) (Ek:RG-22/8/2015-29453)2 Teminat: Kanunla verilen görev ve sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmelerini teminen kuruluşlardan yapı denetim izin belgesi (Mülga ibare:RG-11/12/2020-31331) (…) verilmesi sürecinde alınan Tedavüldeki Türk Parası, Devlet İç Borçlanma senedi, bu senetler yerine düzenlenen belgeler ve Bankalar ve katılım bankaları tarafından verilen teminat mektupları, l) Yapı: Karada ve suda, daimî veya geçici, yeraltı ve yerüstü inşaatları ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve hareketli tesisleri2, m) Yapı denetim kuruluşu: Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile münhasıran yapı denetimi görevini yapan, ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiyi2, n) Yapı denetleme defteri: Yapı denetim kuruluşunca, şantiyede yapılan denetim sonuçları işlenen ve şantiye şefince şantiyede muhafaza edilen defteri2, o) Yapı hasarı: Kullanımdan doğan hasarlar hariç, yapının fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılması nedeniyle yapıda meydana gelen ve yapının kullanımını engelleyen veya yapıda değer kaybı oluşturan her türlü hasarı2, ö) Yapı inşaat alanı: Işıklıklar hariç, bodrum kat, asma kat ve çatı arasında yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapının inşa edilen tüm katlarının alanını2, p) Yapı müteahhidi: Yapım işini, yapı sahibine karşı taahhüt eden veya ticari amaçla veya kendisi için şahsi finans kaynaklarını kullanarak üstlenen, ilgili meslek odasına kayıtlı, gerçek ve tüzel kişiyi2, r) Yapı sahibi: Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişileri2, s) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyeti: Binalarda, yapı inşaat alanının, Bakanlıkça bu Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet veya birim maliyetleri ile çarpımından elde edilen bedeli, ş) Yapım süresi: Yapı sahibinin, yapı ruhsatını aldığı tarih ile yapı kullanma iznini aldığı tarih arasındaki dönemi2, t) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yardımcı kontrol elemanı: Denetçi mimar ve mühendislerin sevk ve idaresi altında görev yapacak olan mimar ve mühendisler ile Bakanlıkça sınırları belirlenen yapı grubu ve inşaat alanına kadar olan yapılarda mimar ve mühendisler yerine yapı denetimi faaliyetlerine katılabilen teknik öğretmen, yüksek tekniker, tekniker ve teknisyenleri, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Görev ve Sorumluluklar İlgili idarenin görev ve sorumlulukları MADDE 4 – (1) İlgili idare, Kanun ve ilgili mevzuat ile belirlenen görevlerini mevzuatta gösterilen süreler içinde tam ve zamanında yerine getirmek zorundadır. (2) Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni belgesini düzenleyen ilgili idare görevlileri, görevlerinin gereği gibi yerine getirilmemesinden doğan her türlü yapı kusurundan ve böylece meydana gelen zararlardan dolayı, tabi oldukları mevzuat çerçevesinde sorumludurlar. (3) Yapı ruhsatı müracaatına esas olan ve ilgili yapı denetim kuruluşunun uygun görüş verdiği belgeler incelenerek, eksiklik veya yanlışlık bulunmuyor ise yapı ruhsatı düzenlenir. (4) (Değişik:RG-3/4/2012-28253) Yapı ruhsatının vizeler bölümüne yapı denetim kuruluşunun denetçilerinin imzaları alındıktan sonra ilgili bölüm idarece incelenir. İnceleme neticesinde eksik vize işlemi var ise bunlar yapı denetim kuruluşuna tamamlattırılır. Bunun dışında, hiçbir şekilde vize veya vize anlamına gelecek bir uygulamada bulunulamaz. (5) Yapıda tespit edilen eksiklikler veya o yapıdan sorumlu bulunan (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı kontrol elemanlarının görevinden ayrılması gibi nedenlerle, yapı denetim kuruluşunun talebi üzerine ilgili idarece inşaat durdurulur. Faaliyeti durdurulmuş inşaatta eksikliklerin giderilmesi durumunda, inşaatın devamına izin verilir. (6) (Değişik:RG-3/4/2012-28253) İnşaatın tamamlanmasını müteakiben tanzim edilen iş bitirme tutanağı ilgili idarece incelenerek, on beş iş günü içinde onaylanır veya var ise eksikliklerinin neler olduğu belirtilerek, giderilmesinin gerektiği yazılı olarak bildirilir. Eksikliklerin giderilmesinden sonra verilen iş bitirme tutanağı iki iş günü içinde onaylanır. Yapı denetim kuruluşunun görev ve sorumlulukları MADDE 5 – (1) Yapı denetim kuruluşu, Kanunun 2’nci maddesinde belirtilen görevleri, Kanun ile belirlenmiş süreler içinde, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara, yürürlükteki mevzuata ve mesleki ahlak kurallarına uygun ve tam olarak yerine getirmek zorundadır. (2) Yapı denetim kuruluşu proje denetimi safhasında; a) Yapının inşa edileceği parseli ilgilendiren imar durumu belgesi, aplikasyon krokisi, tapu kaydı örneği, zemin etüdü raporu ile gerekli diğer belgelerin mevzuata uygun olup olmadığını kontrol ederek kopyalarını dosyasında muhafaza eder. b) (Değişik:RG-14/4/2012-28264) Proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendisler aracılığıyla, proje müelliflerince hazırlanan uygulama projelerinin ve hesaplarının, mühendislik ve mimarlık proje düzenleme esaslarına, imar planına, imar yönetmeliklerine ve diğer mevzuata, şartname ve standartlara uygunluğunu kontrol eder, proje müelliflerinin ilgili meslek odasına üyeliğinin devam ettiğine dair taahhütnamesi ile mesleki kısıtlılığının olmadığına dair taahhütnamesinin olup olmadığını kontrol eder. İdareler sorumluluk alan mimar ve mühendislerin yaptıkları işlemlere ilişkin bilgileri her ayın ilk haftası içinde ilgili meslek odalarına bildirir. c) (Değişik:RG-3/4/2012-28253) Yapı ruhsatı vermeye yetkili idarelerin dışındaki kurumlar tarafından onaylanması gereken elektrik, telefon ve doğalgaz tesisat projelerini ilgili mevzuata göre inceler, zamanında ve usulüne uygun olarak onaylanmasını temin eder. ç) Ek-3’te gösterilen form-1’e uygun proje kontrol formunu esas alarak incelediği projelerde tespit edilen hata, eksiklik ve yetersizliklerin giderilmesini sağlar. d) İncelenen projeler, uygun görülmesi hâlinde, yapı denetim kuruluşu adına ilgili denetçi mimar ve denetçi mühendisler tarafından imzalanır ve kuruluş tarafından tasdik edilir. (e) (Ek:RG-14/4/2012-28264) Zemin ve temel etüdü raporunun hazırlanmasına ilişkin esaslara uygun olarak bir zemin etüdü raporunun olup olmadığını tespit ederek uygunluk görüşü verir. Raporun uygunluğunu tespit için, bünyesinde konu ile ilgili yeterli teknik eleman bulunmadığı hâllerde hizmet satın alabilir. (3) Yapı denetim kuruluşu yapı ruhsatı alınması safhasında; a) Denetimini üstleneceği yapı ile alâkalı bilgileri ek-4’te gösterilen form-2’ye uygun şekilde düzenleyip Bakanlığa bildirir. b) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Yapıya ilişkin bilgi formunu, yapının denetimini üstlendiği konusunda ek-5’te gösterilen form-3’e uygun taahhütnameyi, yapı denetim kuruluşunun yapı sahibi ile imzaladığı ek-6’da gösterilen form-4’e uygun sözleşmeyi ve projelerdeki eksikliklerin giderildiğini gösterir proje kontrol formunu ilgili idareye verir. Bu belgelerde noter tasdiki aranmaz. c) (Mülga:RG-13/6/2018-30450) ç)(1) (Ek:RG-3/4/2012-28253) Elektrik, telefon ve doğalgaz tesisat projelerinin inşaat ruhsatının alındığı tarihi izleyen otuz gün içinde ilgili idare tarafından onaylanmasını temin eder ve onaya ilişkin belgeyi inşaat ruhsatı vermeye yetkili idareye sunar. Bu süre içinde söz konusu projelere ilişkin onaylar idareye sunulamadığı takdirde inşaat idarece durdurulur. (4) Yapı denetim kuruluşu yapım safhasında; a) Ek-7’de gösterilen form-5’e uygun işyeri teslim tutanağını, yapı sahibi ve yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi ile birlikte imzalayarak üç iş günü içerisinde ilgili idarenin onayına sunar. b) Bünyesinde konu ile ilgili teknik eleman bulunmayan hâllerde, hizmet satın almak suretiyle teknik eleman görevlendirerek, arsanın köşe noktalarının ilgili idare nezaretinde tespit ettirilmesini ve yapının, vaziyet planına uygun biçimde arsaya aplike edilmesini sağlar. c) Denetimini üstlendiği işin projesine göre gerekli olan yapım tekniklerini göz önüne alarak, işin gerektirdiği malzeme ve bu malzeme ile ilgili imalatın, Bakanlıkça izin belgesi verilen özel veya kamu kuruluşlarına ait laboratuvarlarda muayene ve deneylerini yaptırarak, sonuçların standart ve şartnamelere uygun olup olmadığını kontrol eder. ç) Beton kalıbı, demir teçhizatı ve gerekli diğer tesisatı kontrol ederek ek-8’de gösterilen form-6’ya uygun tutanak tanzim edilmeden beton dökümüne izin vermez. Beton, uygulama denetçisi inşaat mühendisi veya (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) ilgili yardımcı kontrol elemanı nezaretinde dökülür. Beton numuneleri, döküm yerinde yapı denetim elemanlarının huzurunda, deneyi yapacak laboratuvarın teknik elemanlarınca ilgili standartlara uygun olarak alınır. Alınan numuneler üzerinde şantiyede yapılacak deneylerin sonucunun olumlu olması hâlinde beton dökümüne izin verir. Alınan diğer numuneler deneyi yapacak laboratuvara, bu laboratuvarın teknik elemanı marifetiyle iletilir. Beton dökümünü müteakiben ek-9’da gösterilen form-7’ye uygun tutanak tanzim edilir. d) (c) ve (ç) bentlerinde sayılan muayene ve deney sonuçları, ilgili standartların ve şartnamelerin öngördüğü değerlerde ise bu sonuçlara ilişkin raporları, o imalatı içeren hakediş ekinde ilgili idareye verir. Aksi hâlde, bu raporları laboratuvarda düzenlenme tarihinden itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye vererek, hatalı imalatlar uygun hale getirilinceye kadar yapıdaki imalatın durdurulmasını sağlar. e) Yapılan her imalatın proje eki mahal listesine uygunluğunu ve yapı sahibi ile yapı müteahhidi arasında akdedilen sözleşmede belirtilen niteliklerde yapılıp yapılmadığını denetler. f) Yazılı ihtarına rağmen ruhsata ve eklerine aykırı iş yapan işçi ve ustanın durumunu tespit eder ve yapı müteahhidine bildirir. Bu durum devam ettiği takdirde, ilgili idareye yazılı olarak bildirimde bulunur. g) Yapının elektrik aboneliği sırasında düzenlenecek belgeleri, denetçi elektrik mühendislerine kontrol ettirir. ğ) Şantiyede yapılan denetim sonuçlarının işlendiği ve şantiye şefi tarafından şantiyede muhafaza edilen, ek-10’da gösterilen form-8’e uygun yapı denetleme defterini takip eder. h) Yapım işlerinde kullanılacak malzemelerin ilgili teknik şartnamelere ve standartlara aykırı oldukları belirlendiğinde, bunların imalatta kullanılmasına izin vermez ve bu durumu bir rapor ile ilgili idareye ve malzeme denetimi ile ilgili kuruluşlara bildirir. ı) İnşaat alanında işçi sağlığı ve iş güvenliği ile çevre sağlığı ve güvenliğinin korunması için gereken tedbirlerin alınıp alınmadığını kontrol eder. i) Bünyesinde görevli denetçi mimar ve mühendisler ile (Mülga ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) yardımcı kontrol elemanlarının Bakanlıkça düzenlenen meslek içi eğitime katılmalarını sağlar. j) Her yılın sonu itibarı ile yapı sahibi ve yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi ile birlikte yapının fiziki durumunu belirleyen seviye tespit tutanağını tanzim ederek bir suretini ilgili idareye verir. Yıl sonu seviye tespitinde ihtilaf olduğu takdirde ilgili idareden seviye tespitinin yapılmasını ister. k) Ruhsata bağlanmış olmak kaydı ile, yapı sahibinin isteğine bağlı ilave işlerin projelerini ve yapımını denetler. l) Yukarıda açıklanan görevlerin yapılması sırasında ruhsata ve eklerine aykırı imalat belirlendiğinde, yapının o anki durumunu fotoğrafla tespit eder, ilgili idareye de dağıtımı yapılan bir yazı ile yapının müteahhidini iadeli taahhütlü posta yoluyla yazılı olarak uyarır ve aykırılığın giderilmesi için süre verir. Bu süre zarfında yapı müteahhidine bildirilen eksikliklerin giderilmemesi durumunda, süre bitimini takip eden üç iş günü içinde iadeli taahhütlü posta yoluyla ilgili idareye bildirimde bulunur. m) Denetim işlerine ait hakedişlerin tahakkuka bağlandığı tarihte düzenlenecek olan faturanın bir örneğini ilgili idareye verir. n) Yapım işinin devamı sırasında kayıt altına alınmasında yarar görülen hususlar için ek tutanaklar tanzim ederek imalatın denetimini ve gözetimini sağlar. o) Tanzim edilen tutanakları, imalat veya malzemede herhangi bir eksiklik veya kusur bulunmadığı takdirde, hakediş ekinde ilgili idareye sunar. Aksi hâlde, maddenin (l) bendi hükümleri uygulanır. ö) Yapının ruhsata ve eklerine uygun olarak kısmen veya tamamen bitirildiğini belirten, ek-11’de gösterilen form-9’a uygun iş bitirme tutanağını düzenler ve onaylanmak üzere ilgili idareye verir. p) Yapı kullanma izninin alınmasını müteakiben, ilgili idare tarafından istenilen yapı denetimine ait diğer bilgi ve belgeleri ilgili idareye verir. r) (Ek:RG-3/4/2012-28253) Yapı ile ilgili olarak ısı ihtiyacı kimlik belgesinin, kanal bağlantısının yapıldığına ilişkin tutanağın, binanın yapı aplikasyon projesine uygun şekilde aplike edildiğini gösteren vaziyet planı ve bağımsız bölüm planını içeren belgenin, elektrik, telefon ve doğalgaz tesisatlarının, yangın algılama, tahliye ve söndürme sisteminin projelerine uygun şekilde yapılmasını denetleyerek bunlara ilişkin uygunluk belgelerini ve asansörün ilgili idarece tescilini temin eder. Bu işlemlerin usulüne uygun yapıldığına dair raporu ve yapının cephe fotoğraflarını iş bitirme tutanağına ekler. Denetçi ve yardımcı kontrol elemanının görev ve sorumlulukları (Değişik başlık:RG-29/12/2018-30640)(4) MADDE 6 – (1) (Değişik:RG-14/4/2012-28264) Proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendisler tarafından, proje müelliflerince hazırlanan projelerin mevzuata, Ek-3’te gösterilen Form-1 ile belirlenmiş asgari kriterlere uygunluğu ve detay ve hesapların doğruluğu, kontrol edilir. Var ise, eksiklik ve hataların giderilmesi sağlanır. Eksikliği ve hatası bulunmayan projeler, ilgili denetçi mimar ve denetçi mühendis tarafından onaylanır. (2) Yapı ruhsatının alınmasını müteakiben, yapı denetim kuruluşunun ilgili denetçileri, yapı sahibi, yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından işyeri teslim tutanağı tanzim edilerek ilgili idarenin onayına sunulur. (3) İşyeri teslimi yapıldıktan sonra, ihtisas alanlarına göre ilgili denetçiler, (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) denetçiler ve yardımcı kontrol elemanları tarafından, temel bölümünün inşası sırasında gerekli denetim ve gözetimler yapılır; temel kalıp ve donatı imalatı kontrol tutanağı, temel topraklaması kontrol tutanağı ve temel beton döküm tutanağı tanzim edilerek, yapılan işlemlerin uygunluğu onaylanır. (4) Yapının taşıyıcı sistem bölümünün imalatı sırasında, beton kalıbı, demir teçhizatı ve gerekli diğer tesisat kontrol edildikten sonra ek-8’de gösterilen form-6’ya uygun tutanak tanzim edilir. Uygulama denetçisi inşaat mühendisi veya (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) ilgili yardımcı kontrol elemanı gözetiminde beton dökümüne izin verilir. Beton dökümünü müteakiben, ek-9’da gösterilen form-7’ye uygun tutanak tanzim edilir. Yapıda gerçekleştirilecek her bir beton döküm işi için bu tutanaklar ayrı ayrı hazırlanır. (5) Yapının çatı örtüsü, dolgu duvarları, kapı ve pencere kasaları ile tesisatlara ait imalatların tamamlanıp sıvaya hazır hâle gelmesi ve iş bitimine kadar olan son bölümünde ise bodrum, zemin, asma, normal kat ve çatı katlarının dış duvarları ve iç duvarları kontrol tutanakları, elektrik tesisatı duvar boruları kontrol tutanağı, elektrik kablo çekimi ve tali pano kontrol tutanağı, çatı konstrüksiyonu, ısı yalıtımı, su yalıtımı ve çatı örtüsü kontrol tutanağı, temiz su boru tesisatı hidrolik basınç testi kontrol tutanağı, pis su boru tesisatı sızdırmazlık testi kontrol tutanağı, yapının sıvaya hazır duruma geldiğini belirten tutanak, elektrik ana pano kontrol tutanağı ve mekanik tesisat montaj tutanağı tanzim edilir. (6) Maddede sayılan işlemler, ihtisas konusuna göre ilgili (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) denetçi ve yardımcı kontrol elemanlarının denetiminde sürdürülür. (7) (Ek:RG-22/8/2015-29453) (Mülga:RG-29/12/2018-30640)(4) Proje müellifinin görev ve sorumlulukları MADDE 7 – (1) (Değişik:RG-14/4/2012-28264) Proje müellifi, yapı ruhsatına esas olan uygulama projelerini ve zemin etüdü raporları da dâhil olmak üzere her türlü etüde dayalı çalışmaları mevzuata uygun olarak yapmak ya da yaptırmak, ilgili meslek odasına üyeliğinin devam ettiğine dair taahhütnamesi ile mesleki kısıtlılığı olmadığına dair taahhütnamesi ile birlikte, incelenerek uygunluk görüşünü bildirmek üzere yapı denetim kuruluşuna vermek ile görevlidir. (2) Ruhsat eki projelerin birbiri ile uyumlu olması şarttır. Birbiri ile uyumlu olmayan projelerden doğan sorumluluk, öncelikle proje müelliflerine ait olmak üzere, sırası ile yapı denetim kuruluşuna, proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendislere ve ilgili idareye aittir. (3) (Değişik:RG-14/4/2012-28264) İlgili meslek odasına üyeliğinin devam ettiğine dair taahhütnamesi ve mesleki kısıtlılığı olmadığına dair taahhütnamesi bulunmayan proje müellifinin projesi, yapı denetim kuruluşunca incelenmez. Yapı sahibinin görev ve sorumlulukları MADDE 8 – (1) Yapı sahibi, yapı denetimi hizmet sözleşmesini bizzat veya hukuken temsile yetkili vekili aracılığı ile imzalamak zorundadır. (2) Yapı sahibinin aynı zamanda yapı denetim kuruluşunun denetçisi olduğu hâllerde, yapı sahibi olan denetçiye görev verilmemek kaydı ile, mensubu olduğu yapı denetim kuruluşunca işin denetiminin üstlenilmesi mümkündür. (3) Yapı sahibi, yapı denetimi hizmet bedeli taksitlerini zamanında ödemek ile yükümlüdür. (4) Yapı sahibi projede, mahal listesinde, metrajda ve yapı yaklaşık maliyetinde bulunmayan herhangi bir imalatı, ruhsata bağlanmadığı müddetçe yapı müteahhidinden ve yapı denetim kuruluşundan isteyemez ve bu gibi istekler yerine getirilemez. (5) Tamamlanan yapı, yapı kullanma izni belgesi düzenlenmeksizin kullanıma açılamaz. (6) Yapı kullanma izni belgesi alınmış bir yapıda, ruhsat düzenlenmeksizin değişiklik yapılamaz. İşin fiziki olarak bittiğini gösteren iş bitirme tutanağının ilgili idarece onaylanmasından sonra yapılacak olan değişikliklerden yapı sahibi sorumludur. Yapı müteahhidi ile şantiye şefinin görev ve sorumlulukları MADDE 9 – (1) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Her türlü yapı inşası işinin Bakanlıkça yetki belgesi verilmiş gerçek veya tüzel kişiler tarafından üstlenilmesi mecburidir. Yapı müteahhidi, şahsen sahip olduğu teknik ve mali kaynakları kullanarak veya taşeron marifetiyle yapım işini ticari maksatla üstlenen, yapının plana ve mevzuata, fen, sanat ve sağlık kurallarına, ruhsata ve eki projelere uygun olarak ve bünyesindeki mimar ve mühendisler ile diğer uzmanların gözetimi altında inşa edileceğini yapı sahibine ve ilgili idareye taahhüt eden gerçek veya tüzel kişidir. (2) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı müteahhidi, inşaatta görevlendireceği şantiye şefi ile asgari hüküm ve şartları ek-12’de gösterilen form-10’da belirlenmiş sözleşmeyi imzalar. Bu sözleşmenin bir sureti yapı denetim kuruluşuna verilir. Şantiye şefinin aynı yapıda yapı müteahhidi olması hâlinde, şantiye şefliği için sözleşme akdedilmesi şartı aranmaz. Yapı sahibi ile yapılan sözleşmede bu husus belirtilir. (3) Şantiye şefi; yapıyı ilgili mevzuat hükümlerine, ruhsata ve eki projelere, denetçi mimar ve mühendis ile (Mülga ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) yardımcı kontrol elemanlarının talimatlarına uygun olarak inşa ettirmek, yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunarak, denetimin uygun şartlar altında yapılmasını sağlamak, ek-10’da gösterilen form-8’e uygun yapı denetleme defterini şantiyede muhafaza etmek, bu defterin ilgili bölümünü ve yapı denetim kuruluşunca düzenlenen diğer tutanak ile belgeleri imzalamakla yükümlüdür. (4) Şantiye şefinin herhangi bir sebepten dolayı yapı ile ilişiğinin kesilmesi hâlinde, bu durum yapı müteahhidi tarafından, en geç üç iş günü içinde yapı denetim kuruluşuna bildirilir. Bunun üzerine yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi tarafından seviye tespit tutanağı düzenlenerek ilgili idareye ibraz edilir. Yeni bir şantiye şefi görevlendirilinceye kadar, yapı müteahhidi tarafından inşai faaliyet durdurulur. (5) Yapı müteahhidi ve onu temsilen görevlendirilen şantiye şefi, yapım işlerindeki kusurlardan dolayı müteselsilen sorumludur. (6) (Değişik:RG-22/8/2015-29453) Yapı müteahhidi veya onu temsilen görevlendirilen şantiye şefi, inşaatta herhangi bir imalata başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna haber vermek zorundadır. Ancak bu durum yapı denetim kuruluşunun işin denetimsiz ilerlemesinden doğabilecek sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM (Değişik bölüm başlığı:RG-11/12/2020-31331) Yapı Denetim Kuruluşlarının Çalışma Usul ve Esasları Yapı denetim kuruluşunda ortaklık durumu MADDE 10 – (1) Yapı denetim kuruluşuna ortak olabilmek için mimarlık, inşaat mühendisliği, makine mühendisliği veya elektrik mühendisliği diplomasına sahip olmak şartı aranır. (2) (Değişik:RG-22/8/2015-29453) Yapı denetim kuruluşu, kuruluşun hisselerinin devri ile yetkilisi, tebligat adresi ve benzeri bilgilerin değişmesi hâlinde, bu değişikliklere dair bilgileri en geç bir ay içerisinde yazılı olarak Merkez Yapı Denetim Komisyonuna bildirmek zorundadır. (Ek cümle:RG-21/3/2020-31075) Aksi durumun tespit edilmesi halinde, değişikliğe ilişkin bilgi ve belgeler sunuluncaya kadar, yapı denetim kuruluşunun denetim sorumluluğu altında bulunan mevcut yapılara ilişkin bilgi formları üzerinde işlem yapması engellenir ve uhdesindeki denetim işlerinin devamına ve yeni denetim işi üstlenmesine izin verilmez. (3) Vefat dışındaki herhangi bir sebepten dolayı ortaklar arasında hisse devrine gidildiğinde, bu durumu gösteren belgeler ile müracaat edilmesi hâlinde, ayrılan ortağın kuruluş ile ilişiği kesilir. Yeni ortağın Kanunda ve Yönetmelikte belirtilen ortaklık şartlarını haiz olduğunu gösterir belge kuruluşça sunulmadan, kuruluşun faaliyetine izin verilmez. (4) Ortaklardan herhangi biri vefat ettiğinde, vefat eden ortağın hissesi kanuni vârislerine intikal eder ve vârisler sermaye ortağı olarak kalabilirler. Ancak, vârisler mimar veya mühendis değil ise hiçbir şekilde kuruluşta yönetici olamazlar ve kuruluş hisselerini yapı denetim kuruluşuna ortak olma şartlarını haiz olmayan kişilere devredemezler. Mühendis veya mimar olmayan vârisler, istedikleri takdirde kendilerini kuruluşta temsil etmek üzere, yapı denetim kuruluşu ortağı olma şartlarını haiz bir mühendis veya mimar ile sözleşme imzalar ve bu durumu (Değişik ibare:RG-5/2/2013-28550) Merkez Yapı Denetim Komisyonuna bildirir. (5) (Mülga:RG-22/8/2015-29453) (6) (Ek:RG-5/2/2013-28550) (Mülga:RG-13/6/2018-30450) Yapı denetim kuruluşunun yetki sınırı MADDE 11 – (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Yapı denetim kuruluşunun denetleyebileceği toplam yapı inşaat alanı 360.000 m2’yi geçemez. Ancak yapı denetim kuruluşunun üzerinde bulunan işlerin toplamı denetleme yetki sınırını aşmamış ise, görevlendirileceği (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789) Bakanlıkça esasları belirlenen son iş ile toplam yapı inşaat alanı sınırının kuruluş için aşılabilmesi mümkün olmakla birlikte kendileri için belirlenen yetki sınırının altına düşene kadar başkaca bir yapının denetim işini üstlenemezler. Yapı denetim kuruluşuna izin belgesi verilmesi MADDE 12 – (1) (Değişik:RG-8/7/2019-30825 Mükerrer) Yapı denetim kuruluşuna izin belgesi alabilmek için aşağıdaki şartlar sağlanır: a) Kuruluşun ödenmiş sermayesinin nama yazılı hisselerinin tamamı mimar veya inşaat, makine ve elektrik mühendislerine ait ve faaliyet konusu sadece yapı denetimi olarak seçilmiş olmalı. b) Ticaret veya sanayi odasına kayıtlı olmalı. c) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Kuruluş ortakları, mimar, inşaat mühendisi, makine mühendisi veya elektrik mühendisi olmalı, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli, meslek odasına kayıt olmalı, sabıka kaydı olmamalı, kuruluşça yetkilendirilen şirket müdürü ve ortakları imza beyanına sahip olmalı ve T.C. kimlik numarasını sunmalı. ç) (Mülga:RG-21/3/2020-31075) (2) (Değişik:RG-21/3/2020-31075) Başvurunun uygun görülmesi hâlinde, Merkez Yapı Denetim Komisyonunca ek-15’te gösterilen form-13’e uygun, yapı denetim izin belgesi tanzim edilir. (Değişik cümle:RG-7/9/2023-32302) İzin belgesi almaya hak kazanan yapı denetim kuruluşları, denetim faaliyeti yürütebilmek için 16 ncı maddenin birinci fıkrasında belirtilen denetçileri istihdam etmekle yükümlü olup, aksi takdirde aynı fıkra kapsamında haklarında Bakanlıkça gerekli işlemler yürütülür. Verilen izin belgesi üç yıl için geçerlidir. İzin belgesini vize ettirmek isteyenlerden Kanunun 8 inci maddesinin yirmi birinci fıkrasında belirtilen şartlar da aranır. Bu sürenin sonunda vize edilmeyen izin belgesinin kullanımına izin verilmez. Vize süresinin sona ermesini müteakip 90 takvim günü içerisinde belgesini vize ettirmeyen yapı denetim kuruluşunun belgesi Resmî Gazete ilan tarihi itibariyle Bakanlıkça geçici olarak geri alınır. (3) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Merkez Yapı Denetim Komisyonunca Kanunun uygulandığı her il için o ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı hesap edilir. Bu sayı, o ilde hesap tarihi itibarıyla toplam denetlenen inşaat alanının kuruluş yetki sınırı olan 360.000 m2’ye bölünmesi ve elde edilen sonucun % 10’u oranında artırılmasıyla bulunur. Küsuratlar, bir üst tam sayıya tamamlanır. Bir ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı beşten az olamaz. (4) (Değişik:RG-14/4/2012-28264) Bir il için belirlenen yapı denetim kuruluşu sayısı o ilde faaliyet gösteren kuruluş sayısından fazla ise izin belgesi için yapılan başvurular, Merkez Yapı Denetim Komisyonunca değerlendirmeye alınır. Aksi hâlde, başvurular her il için sıraya konulmak suretiyle üçüncü fıkraya göre belirlenen kuruluş sayısının uygun olmasına kadar bekletilir. Belirtilen durumlar dışında, o il dâhilinde yeni yapı denetim kuruluşuna izin belgesi verilmez. (5) Yapı denetim kuruluşunun faaliyet göstereceği ilde en az 100 m2 alana sahip tam donanımlı bir ofisinin bulunması zorunludur. Merkez ofiste en az beş adet bilgisayar, iki adet yazıcı, bir adet fotokopi makinesi ve denetim hizmetinde kullanılmak üzere kuruluş adına üç adet otomobil bulundurmak şarttır. (Mülga cümle:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) (6) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Yapı denetim kuruluşunca izin belgesi başvurusunda bulunulmasını müteakiben, görevlendirilecek bir heyet tarafından kuruluşun faaliyet göstereceği ofisin asgari şartları haiz olup olmadığına ilişkin rapor tanzim edilir. Bu rapor, izin belgesi verilmesi safhasında dikkate alınır. Rapor hazırlanırken, aynı ofiste yapı denetimi haricinde bir başka ticari faaliyetin yürütülmemesi, denetçiler için uygun çalışma ortamlarının, düzenli arşiv bölümünün ve proje incelemesine uygun ortamın mevcut olması hususları göz önünde bulundurulur. Bir bağımsız bölümde sadece bir yapı denetim kuruluşu faaliyet gösterebilir. (7) (Değişik:RG-8/7/2019-30825 Mükerrer) Kuruluşun durumu ile ilgili olarak yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi birinde değişiklik olması hâlinde, kuruluş değişiklikleri en geç on beş gün içinde Merkez Yapı Denetim Komisyonuna bildirir. (8) (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) (Değişik:RG-21/3/2020-31075) Denetim izin belgesi geçici olarak geri alınan kuruluş, belgesinin geri alındığı tarihten itibaren 180 takvim günü içerisinde eksikliklerini tamamlayarak yapı denetim izin belgesini talep etmezse Bakanlıkça o il için belge almak üzere başvuruda bulunan kuruluşlara dair yapılan sıralamanın sonuna yerleştirilmeksizin kuruluşun yapı denetim izin belgesi iptal edilir. Laboratuvarın çalışma usul ve esasları MADDE 13 – (Mülga:RG-11/12/2020-31331) Yapı denetim kuruluşunda görev alacak teknik personelin deneyim ve nitelikleri (Değişik başlık:RG-11/12/2020-31331) MADDE 14 – (1) Yapı denetimi kuruluşu, denetimini üstlendiği proje ve yapım işlerinde, Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile belirlenmiş görevlerini denetçi mimar ve denetçi mühendisler eliyle yürütür. Denetçi mimar ve denetçi mühendis olarak görev yapabilmek için, ilgililerin (Değişik ibare:RG-5/2/2013-28550) Merkez Yapı Denetim Komisyonuna başvurarak, ek-17’de gösterilen form-15’e uygun denetçi belgesi almaları zorunludur. (2) Denetçi belgesi, a) Proje inceleyecek ve inşaat denetimi yapacak olan mimar için "proje ve uygulama denetçisi", b) Proje inceleyecek ve inşaat denetimi yapacak olan inşaat mühendisi için "proje ve uygulama denetçisi", c) İnşaat denetimi yapacak inşaat mühendisi için "uygulama denetçisi", ç) Proje inceleyecek ve inşaat denetimi yapacak olan makine ve elektrik mühendisleri için "proje ve uygulama denetçisi", d) (Mülga:RG-11/12/2020-31331) (3) (Değişik:RG-8/7/2019-30825 Mükerrer) Denetçi belgesi aşağıdaki şartları taşıyan mimar ve mühendislere verilir: a) Türkiye Cumhuriyeti tâbiiyetinde olması. b) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Denetçi adaylarından; şantiye mahallinde yapının denetim görevini yapacak mimar ve mühendisler 75 yaşını doldurmamış olmalı ve şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli, diğer mimar ve mühendislerin ise yalnızca görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli. c) Mimar veya ilgili mühendis olması. ç) İlgili meslek odasına kayıtlı olması. d) T.C. kimlik numarasına sahip olması. e) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından adli sicil kaydının bulunmaması. f) Mesleğinde fiilen en az beş yıl çalıştığına ilişkin olarak ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak belgeler. g) (Mülga:RG-11/12/2020-31331) ğ) Proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisleri için beş yıllık fiili meslek süresinin en az üç yılında proje hazırlanması ya da incelenmesi konularında fiilen görev yaptığına dair ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak belgeler. (4) (Değişik:RG-8/7/2019-30825 Mükerrer) Başvuru tarihi itibariyle bir kamu kuruluşunda çalışmakta olan mimar ve mühendislerin sahip oldukları mesleki deneyimleri, çalıştıkları mesleki ihtisas alanları ve çalışma süreleri belirtilecek şekilde görev yaptıkları kurumlardan alınacak belgeler ile belgelendirilir. (5) (Değişik:RG-8/7/2019-30825 Mükerrer) Serbest olarak veya özel sektörde çalışan mühendis ve mimarların, mesleki deneyimleri ve çalışma süreleri, çalıştıkları özel kuruluşlardan alınan ve çalışma alanı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca onaylanan belge ile belgelendirilir. Ayrıca, özel kuruluşlarda yapılan çalışmalar ilgili sosyal güvenlik kurumundan teyit edilir. (6)(Değişik:RG-22/8/2015-29453) Verilen ya da yenilenen denetçi belgeleri beş yıl için geçerlidir. Bu sürenin sonunda vize edilmeyen denetçi belgesinin kullanımına izin verilmez. (7) (Mülga:RG-5/2/2013-28550) (8) (Ek:RG-23/12/2022-32052) Denetçi adaylarından üçüncü fıkranın (f) ve (ğ) bentleri ile dördüncü ve beşinci fıkralara istinaden istenilen belgelerden ilgililerin yurt dışı çalışmalarına ilişkin olanları Bakanlıkça belirlenen esaslara göre sunulur. (9) (Ek:RG-23/12/2022-32052) 75 yaşını dolduran veya yalnızca görevini devamlı yapmaya engel durumu olmadığını ilgili sağlık kurum ve kuruluşunca belgelendiren mimar ve mühendisler için bu maddedeki diğer şartları sağlamaları koşuluyla talepleri halinde Bakanlıkça proje ve uygulama denetçisi belgesi düzenlenir. Ancak bu kişilerin şantiye mahallinde yapının denetimi görevini yürütmesine izin verilmez. (10) (Ek:RG-23/12/2022-32052) Sağlık durumundaki değişiklik nedeniyle denetim görevi kapsamında düzenleme yapılmasını isteyen proje ve uygulama denetçisi belgesine sahip kişiler, sağlık durumuna ilişkin değişiklikleri öncelikle Bakanlığa bildirir ve bu değişiklikler Bakanlıkça yapılır. Teknik personelin denetim yetkisi MADDE 15 – (1) Yapı denetim kuruluşunda görev alacak denetçi personelin unvanlarına göre denetim yetkisi sınırları ve görevleri aşağıda gösterilmiştir: a) Proje ve uygulama denetçisi mimar, mimari projenin ilgili mevzuata uygunluğunun ve yapının her safhasında bu projelere uygun yapılıp yapılmadığının denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı 360.000 m2 toplam inşaat alanıdır. b) Proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisi, zemin etüdü raporuyla birlikte yapı statiği, betonarme-çelik-ahşap-yığma yapı hesabı, projelerin ve yapının denetimi ile görevlidir. Denetim yetkisi sınırı 360.000 m2 toplam inşaat alanıdır. c) Uygulama denetçisi inşaat mühendisi, yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı 120.000 m2’dir. ç) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Proje ve uygulama denetçisi makine mühendisi, proje ve yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı 180.000 m2’dir. d ) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Proje ve uygulama denetçisi elektrik mühendisi, proje ve yapı denetimini yapar. Denetim yetkisi sınırı 180.000 m2’dir. (2) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Yapı denetim kuruluşunda görev alan yukarıda yetki sınırları verilmiş proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendislerinden 75 yaşını doldurmayan ve şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenenler denetimi üstlenilen yapıda aynı zamanda uygulama denetçisi olarak görevlendirilebilir. (3) (Mülga:RG-29/12/2018-30640)(4) (4) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yardımcı kontrol elemanı: Yapı denetim kuruluşunda (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) 75 yaşını doldurmamak ve şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmek şartıyla görev alan yardımcı kontrol elemanı, denetçi mimar ve denetçi mühendisin sevk ve idaresi altında görev yapar. Görevlendirildikleri yapılarda denetçi mimar ve mühendislerin vereceği görevi yerine getirir ve sorumluluğu altında bulunan işlerden dolayı denetçi mimar ve mühendisler ile birlikte müteselsilen sorumludur. Teknik öğretmen, yüksek tekniker, tekniker ve teknisyenler her yıl Bakanlık tarafından yayımlanan Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğe göre III. Sınıf B Grubuna (dâhil) kadar olan ve inşaat alanı 13.500 m2’yi geçmeyen bir yapının denetimi üstlenildiğinde, yapı denetim kuruluşunda yardımcı kontrol elemanı olarak görevlendirilebilir. Denetim yetkisi sınırları, inşaat alanı itibarı ile aşağıdaki tabloda belirtilmiştir: İnşaat mühendisi ve mimar 30.000 m² Makine mühendisi 60.000 m² Elektrik mühendisi 120.000 m² Teknik Öğretmen (İnşaat, Makine, Elektrik) 13.500 m2 Tekniker (İnşaat, Makine, Elektrik, Yapı Denetimi) 8.500 m2 Teknisyen (İnşaat, Makine, Elektrik) 3.500 m2 (5) (Ek:RG-22/8/2015-29453) Aynı alanda ve aynı proje dahilinde olmak üzere denetçi mimarlar ve mühendisler ile (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) yardımcı kontrol elemanı mimar ve mühendisler üzerlerinde başka bir iş olmamak koşuluyla denetleme yetkisine sahip oldukları inşaat alanı sınırını aşabilir ancak kendileri için belirlenen yetki sınırının altına düşene kadar başkaca bir yapının denetim işini üstlenemezler. (6) (Ek:RG-23/12/2022-32052) 75 yaşını dolduran veya şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığını sağlık kurum veya kuruluşunca belgelendiremeyen denetçi mimar ve mühendisler yapı denetim kuruluşu adına şantiye mahallinde yapının denetimi görevini yürütemezler. (7) (Ek:RG-23/12/2022-32052) Birden fazla meslek disiplinine ilişkin diploması olan kişiler, yapı denetim kuruluşu bünyesinde aynı anda yalnızca bir diplomasına ilişkin olarak denetçi veya yardımcı kontrol elemanı olarak görev yürütebilir. (8) (Ek:RG-23/12/2022-32052) Yapı denetim kuruluşunca denetim sorumluluğu üstlenilen bir yapıda görevlendirilen bütün proje ve uygulama denetçileri ilgi alanlarında kalan projelerin ve bunlara altlık teşkil eden raporların denetiminden sorumludur. Teknik personelin yapı denetim kuruluşunda istihdam esasları MADDE 16 – (1) (Değişik:RG-23/12/2022-32052)(6) Yapı denetim kuruluşu; a) Bir proje ve uygulama denetçisi mimarı (Şantiye mahallinde de yapının denetimini yürütebilecek), b) Bir proje ve uygulama denetçisi inşaat mühendisi, c) Bir uygulama denetçisi inşaat mühendisi (Şantiye mahallinde de yapının denetimini yürütebilecek), ç) Bir proje ve uygulama denetçisi makine mühendisi (Şantiye mahallinde de yapının denetimini yürütebilecek), d) Bir proje ve uygulama denetçisi elektrik mühendisi (Şantiye mahallinde de yapının denetimini yürütebilecek), faaliyetine devam ettiği sürece çekirdek personel olarak istihdam etmek zorundadır. Aksi takdirde, eleman eksikliği giderilip uygun denetim elemanları istihdam edilinceye kadar, yapı denetim kuruluşunun denetim sorumluluğu altında bulunan mevcut yapılara ilişkin bilgi formları üzerinde işlem yapması engellenir ve uhdesindeki denetim işlerinin devamına ve yeni denetim işi üstlenmesine izin verilmez. Eleman eksikliği 90 takvim günü içerisinde giderilmediği takdirde, asgari sayıda çekirdek personeli istihdam edinceye kadar kuruluşun izin belgesi Resmî Gazete ilan tarihi itibarıyla geçici olarak geri alınır. (2) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Yapı denetim kuruluşunda görev alacak, denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, adli sicil kaydı bulunmamalı, şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli (şantiye mahallinde yapının denetim görevini üstlenmeyecek proje ve uygulama denetçilerinin yalnızca görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli), noterlikçe tasdikli imza beyanı olmalı ve T.C. kimlik numarası İl Yapı Denetim Komisyonuna sunulmalıdır. Yapı denetim kuruluşunda görev alacak yardımcı kontrol elemanlarının ise mimar veya ilgili mühendis veya ilgili teknik öğretmen veya ilgili yüksek tekniker veya ilgili tekniker veya ilgili teknisyen olması, mimar ve mühendis olanların ilgili meslek odasına kayıtlı olması, şantiyelerde iş görebileceklerine ilişkin olarak, görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığı ilgili sağlık kurum veya kuruluşunca belirlenmeli, adli sicil kaydı bulunmamalı, 75 yaşını doldurmamış olmalı ve T.C. kimlik numarası İl Yapı Denetim Komisyonuna sunulmalıdır. Yapı denetim kuruluşu ile istihdam edilecek denetçi veya yardımcı kontrol elemanı arasında, çalışma saatleri, ücret, görev ve sorumlulukları içeren bir sözleşme akdedilerek İl Yapı Denetim Komisyonuna sunulmalıdır. 15 inci maddenin altıncı fıkrası kapsamında kalan proje ve uygulama denetçileri ile yapı denetim kuruluşları arasında yapılan sözleşmelerde bu kişilere yapı denetim kuruluşu adına şantiye mahallinde yapının denetim görevini yürütmeye ilişkin bir görev ve sorumluluk verilemez. (3) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Denetçi mimarlar, denetçi mühendisler ve yardımcı kontrol elemanları 17 nci maddede yer alan istisnalar hariç sadece yerleşim adreslerinin bulunduğu ilin sınırları içerisinde görev yapabilirler. Yapı denetim kuruluşu; denetçi mimarlar, denetçi mühendisler ve yardımcı kontrol elemanlarının denetleme yetkisine sahip oldukları yapı inşaat alanı aşıldığı takdirde, ilave denetçi mimar, denetçi mühendis ve yardımcı kontrol elemanı görevlendirmek ve bununla ilgili belgeleri İl Yapı Denetim Komisyonuna vermek zorundadır. (4) Denetçi mimar ve denetçi mühendislerin sorumlulukları altındaki işlerden bilgi sahibi olmaları konusunda, yapı denetim kuruluşu gereken tedbirleri alır. Bu maksatla aylık bilgilendirme çizelgeleri hazırlanarak ilgili personele imza karşılığında tebliğ edilir. (5) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Denetçi mimar ve denetçi mühendisler, sorumlulukları altında bulunan işler için aynı işte görevli olan yardımcı kontrol elemanlarını uygun şekilde görevlendirmek ve sevk ve idare etmekle yükümlüdür. Denetçi mimar ve denetçi mühendisler, sevk ve idaresi altında bulunan yardımcı kontrol elemanlarına sorumlulukları altındaki işler ile ilgili düzenli olarak aylık raporlar hazırlatarak yapı denetim kuruluşuna sunarlar. (6) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Vefat, hastalık, izin, 75 yaşını doldurmuş olma, istifa ve benzeri nedenlerle denetçi mimar, denetçi mühendis ve yardımcı kontrol elemanlarından birinin yapı ile ilişkisinin kesilmesi hâlinde, yapı denetim kuruluşunca yapının ilişik kesme anındaki durumunu belirleyen ek-20’de gösterilen form-18’e uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilir; ayrılan denetçi mimar, denetçi mühendis ve yardımcı kontrol elemanının yerine görev yapacak, kuruluş bünyesinde bulunan aynı statüdeki personel altı işgünü içinde geçici olarak görevlendirilir. Seviye tespit tutanağı geçici personel görevlendirmeye ilişkin dilekçe ekinde ilgili idaresine gönderilir. Bu tarihten itibaren yeni görevlendirme yapılıncaya kadar geçen süre içinde yapı ile ilgili her türlü sorumluluk geçici olarak görevlendirilen personele aittir. Yapı denetim kuruluşunca ilgili personelin görevinden ayrılmasını takip eden otuz gün içinde görevlendirilen aynı statüdeki yeni personel için yapının göreve başlama anındaki durumunu gösteren ek-20’de gösterilen form-18’e uygun seviye tespit tutanağı düzenlenerek durum ilgili idareye ve görev yaptıkları ilde bulunan İl Yapı Denetim Komisyonuna bildirilir. Yapı denetim kuruluşlarınca yapılan görevlendirmelerde 15 inci maddede belirtilen esaslara uygun hareket edilir. (7) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Personelin görevinden ayrılmasını takip eden (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789) otuz gün içinde yeni denetçi mimar, denetçi mühendis, yardımcı kontrol elemanı görevlendirilmediği takdirde, ilgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilerek yapının devamına izin verilmez. Eksiklik giderilinceye kadar, bu durumdaki yapı denetim kuruluşunun, yeni iş almasına ve eleman eksiği olan işler için hakediş yapmasına izin verilmez. (8) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı denetim kuruluşundan ayrılmak isteyen denetçi mimar, denetçi mühendis ve yardımcı kontrol elemanları, bu isteklerini noterlikçe keşide edilecek bir istifaname ile yapı denetim kuruluşuna ve İl Yapı Denetim Komisyonuna bildirirler. Bu durumlarda bildirimle ilgili kanuni süreler, istifanamenin tebliğ tarihinden itibaren başlar. (9) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı denetim kuruluşunda çalışan yardımcı kontrol elemanları, bu görevi sürdürdükleri süre içinde, başkaca mesleki ve inşaat işleriyle ilgili ticari faaliyette bulunamazlar. Denetçi mimar ve denetçi mühendisler için Kanunda öngörülen hüküm ve yükümlülükler, yardımcı kontrol elemanları için de geçerlidir. (10) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı denetim kuruluşunun ortağı olan mühendis ve mimarlar, kuruluşta görevli denetçi mimar ve denetçi mühendisler ile yardımcı kontrol elemanlarının görevlerini Kanun ve bu Yönetmelik çerçevesinde yerine getirmeleri için gereken her türlü tedbiri alır. Denetim hizmetini yürüten personelin etkin biçimde görev yapmalarını sağlayacak tedbirlerin alınmaması durumunda, ortaya çıkan kusurlardan kuruluşun ortakları ve yöneticileri, ilgili denetim personeli ile birlikte müteselsilen sorumludurlar. (11) Yapı denetim kuruluşunda çalışan her türlü personelin sigorta primleri ilgili mevzuatta öngörülen şekilde eksiksiz olarak yatırılır. Yapı denetim kuruluşunun diğer illerde faaliyet göstermesi ve bu illerde görevlendirilecek personel MADDE 17 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Bakanlıkça belirlenen yapı denetim kuruluşları, faal yapı denetim kuruluşu bulunmayan diğer illerde faaliyet gösterebilir. Yapı denetim kuruluşunun faaliyet gösterdiği il dışında herhangi bir ilde görev alabilmesi için o ilde görev alacak denetim elemanlarından uygulamayı denetleyen denetçi inşaat mühendisinin ve yardımcı kontrol elemanı, inşaat mühendisi veya mimarının veya ilgili teknik öğretmenin veya ilgili teknikerinin veya ilgili teknisyenin yerleşim yeri adresi denetim faaliyeti yürüttüğü il olmalıdır. (2) O ili merkez olarak seçmiş faal yapı denetim kuruluşu faaliyet gösterene kadar diğer ilden gelen yapı denetim kuruluşunun faaliyetine izin verilir. (3) O ili merkez olarak seçmiş olan faal yapı denetim kuruluşunun faaliyet göstermesi hâlinde, diğer ilden gelen yapı denetim kuruluşunun, bu ilde yeni iş üstlenmesine izin verilmez ve sözleşmesi devam eden işlerinin denetimine sorumluluğundan düşene kadar devam etmelerine izin verilir. (4) Denetim sorumluluğunu üstlendiği yapı nedeniyle yapı denetim kuruluşunun, (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yeni iş almaktan men cezası alması ve bu yapının bulunduğu ilde o kuruluştan başka faal bir yapı denetim kuruluşunun bulunmaması halinde, talep durumunda yapı için diğer ilden bir yapı denetim kuruluşu Bakanlıkça görevlendirilerek, bu maddede belirtilen diğer şartlara tabi olmaksızın söz konusu yapının denetim görevini yürütür. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yapı Denetim Komisyonunun Çalışma Usul ve Esasları Merkez ve İl Yapı Denetim Komisyonları MADDE 18 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-5/2/2013-28550) (1) Merkez Yapı Denetim Komisyonu, konu ile ilgili Bakanlık personeli arasından biri başkan olmak üzere Bakanlıkça görevlendirilecek toplam yedi üyeden oluşur. Üyeler tespit edilirken ayrıca birer yedek üye de belirlenir. Komisyon, Bakanlıkça uygun görülen birimin bünyesinde faaliyetlerini yürütür. Bakanlık, gerek görülen konular hakkında çalışmada bulunmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile meslek ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerini oy hakları olmaksızın Komisyonda görevlendirebilir. (2) İl Yapı Denetim Komisyonu, her ilde (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün teklifi üzerine, Merkez Yapı Denetim Komisyonunca görevlendirilecek, il müdür yardımcısının başkanlığında, en az şube müdürü seviyesinde bir üye ile mimar veya mühendis unvanlı teknik personelden üç üye olmak üzere toplam beş üyeden teşkil edilir. Üyeler tespit edilirken ayrıca birer yedek üye de belirlenir. İl Yapı Denetim Komisyonunun sekretaryası il müdürlüğünce uygun görülen birim tarafından yürütülür. İl Yapı Denetim Komisyonu, gerek görülen konular hakkında çalışmada bulunmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile meslek ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerini oy hakları olmaksızın Komisyon toplantılarına davet edebilir. Merkez ve İl Yapı Denetim Komisyonlarının çalışma usul ve esasları MADDE 19 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-5/2/2013-28550) (1) Merkez Yapı Denetim Komisyonu; a) Başkanın yazılı veya sözlü daveti üzerine üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar çoğunlukla alınır. Çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde, başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır. b) (Değişik:RG-23/6/2021-31520) Yapı denetim kuruluşları ve laboratuvarları donanım ve teknik altyapı açısından inceletmek ve değerlendirmek, yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların faaliyetlerinin denetlenmesini sağlamak, denetçi belgeleri ile yapı denetim kuruluşlarına ve laboratuvarlara izin belgesi düzenlemek ve bu belgeleri iptal etmek için karar almak ile görevlidir. c) İhtilaflı konuların, şikâyetlerin ve yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların faaliyetlerinin mahallinde incelenmesini ister. ç) Yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların denetçi mimar ve mühendisleri ile (Mülga ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) yardımcı kontrol elemanlarının meslek içi eğitim faaliyetlerine ilişkin karar alabilir. Bu eğitimler için, kamu veya özel sektör kuruluşları ile işbirliği yapılabilir. (2) Merkez Yapı Denetim Komisyonunun yapı denetim izin belgesi, laboratuvar izin belgesi ve denetçi belgesi verilmesi ile ilgili iş ve işlemlerinin sekretarya hizmetleri, Bakanlıkça uygun görülen birim tarafından yürütülür. (3) İl Yapı Denetim Komisyonları; a) İl Yapı Denetim Komisyonu başkanın yazılı veya sözlü daveti üzerine üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararları çoğunlukla alınır. Çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde, başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır. b) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) İl Yapı Denetim Komisyonu, (Değişik ibare:RG-23/6/2021-31520) yapı denetim kuruluşları ve laboratuvarların donanım ve teknik alt yapı açısından yeterliliğini ve bunların faaliyetlerini denetlemek ve denetçi ile yardımcı kontrol elemanlarının adres değişikliği işlemlerini gerçekleştirmek ile görevlidir. c) İl Yapı Denetim Komisyonu, ihtilaflı konuları, şikayetleri ve yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların faaliyetlerini mahallinde inceler; bunun için gerektiğinde eleman veya elemanlar görevlendirebilir. ç) İl Yapı Denetim Komisyonu üç ayda bir çalışma faaliyetleri ile ilgili istatistik bilgilerini Merkez Yapı Denetim Komisyonuna gönderir. d) (Değişik:RG-22/8/2015-29453) Yapı denetim kuruluşlarının, (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) denetçilerinin ve yardımcı kontrol elemanlarının Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve ilgili mevzuata aykırı uygulamalarına ilişkin olarak inşaatın bulunduğu ilin çalışma birimlerince hazırlanan raporlar, aynı ilin komisyonunca değerlendirilerek karara bağlanır. (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yeni iş almaktan men cezasının uygulanmasının gerektiğine karar verilmesi halinde Bakanlığa teklifte bulunulur. e) Denetçi belgeleri ile yapı denetim kuruluşu ve laboratuvar izin belgelerinin vize işlemlerini gerçekleştirmek ile görevlidir. (4) Merkez veya İl Yapı Denetim Komisyonu üyeliği yapanlar, bu üyelik sona erdikten sonraki iki yıl içinde, herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olamaz. Yapı denetimi çalışma birimleri MADDE 20 – (Değişik:RG-23/12/2022-32052) (1) Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak ortaya çıkabilecek ihtilaflar, tarafların yapı denetimi konusundaki her türlü müracaatları, öncelikle yapının bulunduğu yerdeki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü bünyesinde görev yapan personelden müteşekkil yapı denetimi çalışma birimi tarafından incelenerek sonuçlandırılır. İtiraz halinde konu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce İl Yapı Denetim Komisyonuna intikal ettirilir. (2) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, bu görevlerin yürütülmesi için personelin eğitimi ve gerekli donanımın sağlanması da dâhil olmak üzere gereken her türlü tedbiri alır. (3) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri bünyesinde görev alan teknik elemanlardan teşkil edilen yapı denetimi çalışma birimlerinin görev ve yetkileri şunlardır: a) Yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların faaliyetlerini inceleyerek sonuçlarını İl Yapı Denetim Komisyonuna bildirmek. b) Yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak görevlerini yürütmelerini temin etmek üzere inceleme, araştırma ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunmak. c) Yapı denetimi faaliyeti sebebiyle yapı denetim kuruluşu, yapı sahibi, denetçi mimar ve denetçi mühendis, yardımcı kontrol elemanları, yapı müteahhidi, şantiye şefi, laboratuvar sahibi ve sorumluları ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek ihtilafların hâlline yardımcı olmak. ç) Merkez veya İl Yapı Denetim Komisyonunca Kanun, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde verilebilecek diğer görevleri yerine getirmek. BEŞİNCİ BÖLÜM Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi ile İlgili Esaslar Yapı denetimi hizmet sözleşmesi ve fesih esasları (Değişik başlık:RG-29/12/2018-30640)(4) MADDE 21 – (1) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Kanun kapsamına giren yapıların sahipleri, yapının uygulama projeleri bitirildikten sonra Bakanlıkça elektronik ortamda belirlenen bir yapı denetim kuruluşu ile ek-6’da gösterilen form-4’e uygun bir hizmet sözleşmesi akdederek, bir suretini ruhsat işlemlerini başlatmak üzere ek-5’de gösterilen form-3’e uygun taahhütname ekinde ilgili idareye sunar. (2) İlgili idareler, sözleşmelerde tarafların imzalarını aramak zorunda olup, imzaları tamam olmayan sözleşmelere göre ruhsat başvurusunda bulunulmasına müsaade etmez. (3) (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri ancak aşağıdaki hallerde feshedilebilir: a) Sözleşmenin taraflarının sözleşme hükümlerine uymaması. b) Yapının mülkiyetinin değişmesi. c) Yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalandıktan sonra yapı sahibinin, en az iki ay süreyle yapı ruhsatı almaması ve bunu müteakip yapı ruhsatı almaktan vazgeçtiğini ilgili idaresine bildirmesi. ç) Yapı denetim kuruluşunun yazılı uyarısına rağmen yapı müteahhidinin ruhsat ve ekleri ile mevzuata aykırılığa devam etmesi. d) Yapının inşasının herhangi bir nedenle en az 6 ay süreyle devam etmemesi. e) Yapı denetim kuruluşunun o yapı için istihdam etmesi gereken denetim personelini en az bir ay süreyle eksik tutması. f) Yapı ruhsatının iptal edilmesi. g) Yapı denetim kuruluşunun o yapı nedeniyle yeni iş almaktan men cezası alması. ğ) Yapı denetim kuruluşunun izin belgesinin vize süresi dolduktan sonraki 30 takvim günü içinde vizesini yaptırmaması. h) Yapı denetim kuruluşunun izin belgesinin Bakanlıkça geçici olarak geri alınması veya iptal edilmesi. ı) Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun o yapı için görevlendirilmesinin kaldırılması. (4) (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) 23 üncü maddede yer alan esaslar dahilinde düzenlenecek fesih ihbarnamelerinde fesih gerekçesine yer verilmesi zorunlu olup, bu maddenin üçüncü fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerindeki gerekçeleri içeren ihbarnameler gerekçenin ilgili idare, diğer bentlerinde yer alan gerekçeleri içeren ihbarnameler ise gerekçenin (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri tarafından uygun bulunması halinde geçerli olur. Sözleşme süresi MADDE 22 – (1) Yapı denetimi hizmetinin süresi, sözleşmenin imzalandığı tarihten denetlenen yapı için yapı kullanma izninin alındığı tarihe kadar geçen süredir. Bu süre, yapı sahibi ile yapı müteahhidi arasında akdedilen yapım sözleşmesinin süresinden az olamaz. Sözleşmenin sona ermesine ilişkin esaslar MADDE 23 – (1) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) Yapı ruhsatı alındıktan sonra iki yıl içinde inşaata başlanmadığı veya başlandığı halde, başlama müddeti ile birlikte beş yıl içinde yapı bitirilemediği ve bu süre içerisinde ruhsat yenilenmediği takdirde, yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu arasında akdedilen sözleşme başkaca bir bildirime gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer. Bu durumdaki işler için ilgili idare tarafından onaylanmış seviye tespiti İl Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir. Söz konusu işin inşaat alanı, yapı denetim kuruluşu ile birlikte, denetçi mimar ve mühendisleri ile yardımcı kontrol elemanlarının sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir. Yapı sahibi, yeni bir yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalayarak işe devam edebilir. (2) Yapı denetim kuruluşunca, iş bitirme tutanağının ilgili idareye verilmesini müteakiben, ilgili idare tarafından yapı, ruhsat ve ekleri açısından kontrol edilerek en geç on beş iş günü içinde iş bitirme tutanağı onaylanır. Aksi takdirde, durum, ilgili idarece gerekçeli ve yazılı olarak yapı denetim kuruluşuna bildirilir. (3) Yapının ilgili mevzuata uygun şekilde kısmen veya tamamen bitirildiğine dair iş bitirme tutanağının tanzim edilmesi ve ilgili idarece bu tutanağın onaylanmasını müteakiben, söz konusu yapının inşaat alanı, yapı denetim kuruluşu ile birlikte, denetçi mimar ve mühendisleri ile (Mülga ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) yardımcı kontrol elemanlarının sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir. (4) Yapı kullanma izni belgesi tanzim edilmesi safhasında, yapı denetim kuruluşu tarafından hazırlanan iş bitirme tutanağının ilgili idarece onaylanmış olması durumunda, yapı denetim kuruluşunun yapı kullanma izni belgesini ayrıca imzalaması şartı aranmaz, ancak kuruluş, yapı kullanma izni belgesinden doğan her türlü sorumluluğu kabul etmiş sayılır. Yapı kullanma izni belgesi tanzim edildiğinde ilgili idarece kuruluşa bilgi verilir. (5) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Yapı denetim hizmet sözleşmesinin fesih işlemi noter ihbarnamesi ile karşı tarafa, ilgili idareye, ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne dağıtımlı olarak bildirilmek suretiyle yapılır. (6) Fesih işlemi sonrasında yapı sahibi, yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi tarafından ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilir ve ilgili idarenin onayına sunulur. (7) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Fesih sonrasında, ilgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilerek, yapı ile ilgili her türlü belge (yapıya ilişkin bilgi formu, ruhsat, hakediş raporu, fesihle ilgili yazışmalar, seviye tespit tutanağı ve yapı tatil tutanağının tasdikli suretleri) bir görüş yazısı ekinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne gönderilir. (8) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Yapı denetimi hizmet sözleşmesi feshedilen yapı hakkında ilgili idaresince yerinde inceleme yapılarak, yeni bir yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalanana kadar yapının devamına izin vermemek üzere yapı tatil tutanağı düzenlenir. Yapıda ruhsat ve eklerine aykırı bir imalatın tespiti halinde, yapının seviyesi belirlenerek hazırlanacak olan ve aykırılıkla ilgili tespitleri de içeren ek-29’da gösterilen form-27’de yer alan “Yapı Tespit ve İnceleme Tutanağı” hazırlanarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne gönderilir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce söz konusu yapı için Kanun ve ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, görev ve sorumlulukların yerine getirilmediğinin tespiti halinde hazırlanacak olan “Teknik İnceleme Raporu” İl Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir. (9) (Mülga ibare:RG-22/8/2015-29453)(…) izin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşunun denetim sorumluluğu altında olan yapım işleri tamamlanmış yapılar için ilgili idarelerce yapı tatil tutanağı tanzim edilmez. Yapılacak herhangi bir inşai faaliyeti kalmayan ve yapı kullanma izni belgesi için müracaatta bulunan yapı sahiplerinin yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdetmesine gerek olmaksızın, bu durumdaki yapı denetim kuruluşunca, yapının ruhsata ve eki projesine uygun olarak tamamen bitirilmiş olduğuna dair rapor tanzim edilerek, ilgili idareye verilir. İş bitirme tutanağı veya yapı kullanma izni belgesi bu kuruluşça imzalanır. (10) (Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) İzin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşunun denetim sorumluluğu altında olup inşai faaliyeti devam eden veya yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesih edilen işler için yapı sahibi tarafından yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdedilir. Yeni bir yapı denetim kuruluşu görevlendirilmeksizin yapının devamına hiçbir surette izin verilmez. İlgili idarece, ilk ruhsat numarası yazılmak kaydıyla yeni bir yapı ruhsatı tanzim edilir. Yeni ruhsatın ekine ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilerek konulur. (11) (Değişik:RG-22/8/2015-29453) (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yeni iş almaktan men cezasına sebep olan işler için, herhangi bir inşai faaliyet kalmamış olsa dahi, geri kalan iş ve işlemler tamamlanmak üzere yapı sahibinin bir başka yapı denetim kuruluşu ile hizmet sözleşmesi imzalaması şarttır. (12) Yapının denetim sorumluluğunu üstlenen yeni yapı denetim kuruluşu, görevi üstlendiği tarihten önce yapılan bütün iş ve işlemlerin denetiminin Kanuna ve Yönetmeliğe uygun şekilde tamamlanmasından dolayı görevi bırakan yapı denetim kuruluşu ile birlikte müteselsilen sorumludur. (13) Yeni görevlendirilen yapı denetim kuruluşu, denetimi üstlenilen yapının imar planına, mevzuata, ruhsata ve eklerine, standartlara, teknik şartnamelere uygun olarak yapılıp yapılmadığına ilişkin yapı güvenliği raporu tanzim eder. Bu rapor, ilgili idaresince incelenerek onaylanır. İnşaatın devri veya satılması MADDE 24 – (1) Yapının tamamlanmadan önce başkasına devri suretiyle yapı sahibinin değişmesi hâlinde, yapı denetim kuruluşunca ek-20’de gösterilen form-18’e uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilerek, durum en geç üç iş günü içinde ilgili idareye ve ilgili (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne bildirilir ve ilgili idarece yapı tatil tutanağı düzenlenerek yapım faaliyeti durdurulur. Yapının yeni sahibi tarafından Yönetmeliğe uygun olarak bir yapı denetim kuruluşu ile hizmet sözleşmesi akdedilmedikçe inşaatın devamına izin verilmez. ALTINCI BÖLÜM Hizmet Bedellerinin Tespiti ve Ödenmesi Esasları Yapı denetimi hesabı MADDE 25 – (1) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Kanun ile öngörülen hizmet bedellerini karşılamak üzere, Bakanlıkça Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü ve Mal Müdürlüklerinde emanet hesapları açılır. Yapı denetim kuruluşunun hizmet bedelleri, yapı sahibince bu hesaplara yatırılır. Yapı denetim hizmetine ait her hakediş bedelinin % 3’ü ruhsatı veren ilgili idarenin ve % 3’ü ise Bakanlık bünyesindeki döner sermaye işletmesinin hesabına aktarılır. (2) Bu hesap başka maksatlarla kullanılamaz. 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen borçlar da dâhil olmak üzere haczedilemez ve tedbir konulamaz. Hizmet bedelinin tespiti ve bu bedele esas birim maliyetlerin belirlenmesi MADDE 26 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Yapı denetimi hizmet bedeli, hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyeti ile hizmet bedeline esas oranın çarpımı suretiyle elde edilen bedeldir. (Değişik ikinci cümle:RG-23/12/2022-32052) Bu bedele, katma değer vergisi dahil olmayıp, taşıyıcı sisteme ilişkin Bakanlıkça belirlenen laboratuvar deneylerinin masrafları dâhildir. (2) Hizmet bedeline esas yapı yaklaşık maliyeti bu maddede belirlenen birim maliyet ile yapı inşaat alanının çarpımından bulunur. (3) (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) Yapı denetimi hizmet bedeline esas yapı gruplarına ilişkin birim maliyetler aşağıdaki şekilde alınacaktır: Gruplar Kapsamı Birim maliyet I. Bakanlık tarafından her yıl yayımlanan “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ”in I ve II. sınıflarında yer alan yapılar. 500 TL/m2 II. “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ”in III. sınıfında yer alan yapılar. 1.215 TL/m2 III. “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ”in IV ve V. sınıflarında yer alan yapılar. 2.410 TL/m2 (4) Üçüncü fıkrada yer alan birim maliyetler Bakanlıkça her yıl bir önceki yılın yurt içi üretici fiyat endeksi esas alınarak güncellenir. Küsuratlar bir üst tamsayıya tamamlanır. Her yıl 1 Ocak tarihinden geçerli olmak üzere Bakanlığın ilgili biriminin elektronik adresinden yayınlanır. (5) Üçüncü fıkrada belirtilen Tebliğdeki sınıflarda yer almayan yapıların gruplarının belirlenmesi için öncelikle yapının metraja dayalı maliyeti hesaplanarak bu bedel yapı inşaat alanına bölünür; bu bölümden elde edilen sonuç bu maddede belirlenen birim maliyetlerden hangisine yakınsa, yapının grubu yakın olan birim maliyetin ait olduğu grup kabul edilir. Bu hesaplamalar proje müelliflerince yapılır ve ilgili idarece onaylanır. (6) Bir sonraki yıla devreden işlerin yapı denetimi hizmet bedeli, uygulama yılının birim maliyeti ile değerlendirilir. Bu durumda yapı denetim kuruluşu, yapı sahibi ve yapı müteahhidi veya yapı müteahhidi adına şantiye şefi tarafından yıl sonu itibarı ile ek-23’de gösterilen form-21’e uygun bir seviye tespit tutanağı tanzim edilir; yapı bölümünün kısmi oranı belirlenir ve söz konusu tutanak ilgili idarenin onayına sunulur. Ancak bu oranın belirlenmesi sırasında taraflar arasında ihtilaf olması hâlinde, ilgili idareye müracaat edilerek seviye tespiti yapılması talep edilir ve belirlenen bu oran üzerinden yapı denetim kuruluşuna ödemede bulunularak, yıl sonu itibarı ile hesap kesilir. Bu durumda doğabilecek bedel farkı, yapı sahibi tarafından yapı denetimi hesabına yatırılır. Yıl sonu itibarı ile hesap kesimi yapılmayan işler için bir sonraki yıla ait ödemede bulunulmaz ve bu yapıların devamına yapı denetim kuruluşunun önerisi ile ilgili idarece izin verilmez. (7) (Ek:RG-30/5/2019-30789) Hizmet bedeli oranlarına ve buna bağlı olarak tespit edilecek yapı denetimi hizmet bedellerine ilişkin olarak aşağıdaki esaslar dâhilinde hareket edilir. a) Yapı denetim hizmet sözleşmesinde yer alan hizmet bedeli oranları aşağıdaki tabloya uygun şekilde alınacaktır. Yapı Denetimi Hizmet Bedeline Esas Oranlar Cetveli Yapının Bitirilmesi İçin Öngörülen Süre Hizmet Bedeli Oranı (%) 1 yıl 1.43 2 yıl 1.50 3 yıl 1,58 4 yıl 1.65 5 yıl 1.74 b) Yapı denetimi hizmet sözleşmesinde belirtilen yapının bitirilmesi için öngörülen süre herhangi bir sebeple uzadığı takdirde uzayan sürenin her yılı için bu fıkrada belirtilen hizmet bedeli oranlarına göre, işin kalan kısmını kapsayacak şekilde ilave hizmet bedeli ödenir. Sözleşmede öngörülen yapım süresi herhangi bir nedenle kısaldığı takdirde, işin tamamı üzerinden, kısalan sürenin her yılı için bu fıkrada belirtilen hizmet bedeli oranları %5 azaltılarak ödenir. (8) (Ek:RG-21/3/2020-31075) Yapı denetim hizmet bedeli; a) Endüstri Bölgeleri onaylı sınırı içerisinde yer alan tüm yapılar için %20 indirimli, b) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler ve Sanayi Siteleri onaylı sınırı içerisinde yer alan tüm yapılar için %35 indirimli, uygulanır. Hizmet bedeli taksitleri MADDE 27 – (1) Toplam inşaat alanı (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) üç bin m2’yi (dâhil) geçmeyen yapıların denetim hizmeti bedelinin, yapı sahibi tarafından yapı denetim hesabına defaten yatırılması esastır. Ödeme makbuzunun bir sureti yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna verilir. (Mülga cümle:RG-29/12/2018-30640)(4) (…) (2) Toplam inşaat alanı (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) üç bin m2’nin üzerindeki yapıların yapı denetimi hizmet bedelleri, yapı sahibinin tercihine göre, defaten veya aşağıdaki tabloda gösterilen taksitler halinde veya kısmi taksitler halinde hesaba yatırılır. Ödeme makbuzunun bir sureti yapı sahibi tarafından ilgili idareye ve yapı denetim kuruluşuna verilir. Taksit Kapsam Miktar (%) 1 Ruhsat alınması aşamasında ödenecek olan proje inceleme bedeli 10 2 Kazı ve temel üst kotuna kadar olan kısım 10 3 Taşıyıcı sistem bölümü 40 4 Çatı örtüsü, dolgu duvarları, kapı ve pencere kasaları, tesisat alt yapısı dâhil yapının sıvaya kadar hazır duruma getirilmiş bölümü 20 5 Mekanik ve elektrik tesisatı ile kalan yapı bölümü 15 6 İş bitirme tutanağının ilgili idare tarafından onaylanması 5 (3) Müteakip bölümün hizmet bedeli yatırılmadığı takdirde, yapı denetim kuruluşunca yapı faaliyet durdurma tutanağı ile seviye tespit tutanağı tanzim edilerek, tanzim tarihinden itibaren üç iş günü içinde ilgili idareye bildirimde bulunulur. İlgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilir ve yapının devamına izin verilmez. Bu hükümlere aykırı hareket eden ilgililer hakkında, Kanunun cezai hükümleri uygulanır. Hizmet bedelinin ödenmesi MADDE 28 – (1) (Değişik:RG-5/2/2013-28550) Yapı denetim kuruluşu, 27 nci maddede belirtilen oranlara göre her yapı bölümü veya kısmi yapı bölümü için, bu bölümlerin tamamlanmasını müteakiben, ek-24’de gösterilen form-22’ye uygun hakediş raporunu tanzim eder. 27 nci maddede belirtilen gerçekleşme seviyelerinin geçildiği tarih itibariyle geride bırakılan seviyeye dair hakedişin bir ay içinde hazırlanması ve ilgili idareye sunulması gereklidir. (2) Her bir taksit, yapının ölçülebilir seviyesi esas alınarak, kısmi taksitlere bölünerek ödenebilir. (3) Düzenlenen hakediş raporu, yapı denetim kuruluşunca ilgili idareye sunulduktan sonra, idarece ekleriyle birlikte kontrol edilerek, bu yapı bölümünde denetim açısından herhangi bir eksiklik veya kusur yok ise, (Mülga ibare:RG-22/8/2015-29453) (…) ilgili bölüme ait hizmet bedeli yapı denetim kuruluşuna ödenir. Aksi takdirde, (Mülga ibare:RG-22/8/2015-29453) (…), gerekçeleri ile birlikte durum yapı denetim kuruluşuna bildirilir. (4) Yapı denetim kuruluşu, hakediş raporuna yapının bu bölümünde çalıştırdığı teknik elemanların ek-25’de gösterilen form-23’e uygun personel bildirgesini eklemek zorundadır. (5) (Değişik:RG-23/12/2022-32052) Laboratuvar hizmet bedelinin ödenmesi konusunda ilgili mevzuat hükümlerine göre hareket edilir. (6) Yapı denetim kuruluşunca hakedişi tahsil edilen kısmi yapı bölümüne tekabül eden inşaat alanı, bu kuruluş ile birlikte, (Değişik ibare:RG-29/12/2018-30640)(4) denetçi mimar ve mühendisleri ile yardımcı kontrol elemanlarının sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir. Ancak, bu işlem, yapı denetim kuruluşunun o yapı bölümüyle ilgili sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Yeni iş almaktan men cezası verilmesi, yapı denetim izin belgesinin iptali veya sözleşmenin feshi sonrasında hizmet bedellerinin ödenmesi (Değişik başlık:RG-22/8/2015-29453) MADDE 29 – (1) (Değişik:RG-22/8/2015-29453) (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yeni iş almaktan men cezasına yol açan denetim işlerinde, ilgili idaresince bu işe ilişkin denetimsizliğin başladığı seviye tespit edilir ve bu seviyeden sonraki yapı denetim hizmet bedeli ödenmez. (2)(Değişik:RG-22/8/2015-29453) Yapı denetim izin belgesi iptal edilmesi veya sözleşme feshi veya yeni iş almaktan men cezası sebebiyle yapı denetim kuruluşunun ilişiği kesilen işler için, en geç on beş iş günü içinde, yapı denetim kuruluşu, yapı sahibi ve yapı müteahhidi tarafından ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun bir seviye tespit tutanağı tanzim edilir ve ilgili idarenin onayına sunulur. Seviye tespit tutanağı esas alınarak, yapı denetim kuruluşunun mevzuata uygun şekilde yapmış olduğu denetim hizmetlerinin karşılığı olarak, süresi içinde müracaat edip daha önce almamış olduğu hakedişleri ödenir. (3) Yapı denetim kuruluşunun üzerinde bulunan bütün işler için yapılan seviye tespit işlemi sırasında, ilgili idaresi tarafından ruhsata ve eklerine aykırılıklar belirlenmesi hâlinde, denetimsizliğin başladığı seviye tespit edilerek, bu seviyeden sonraki yapı denetim hizmet bedeli ödenmez. Bu durum, idaresince ilgili bilgi ve belgeler ile birlikte yapının bulunduğu ilin (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne bildirilir. YEDİNCİ BÖLÜM (Değişik bölüm başlığı:RG-22/8/2015-29453) Yapılara Sertifika Verilmesi ve Teminat Sicillerin tutulması MADDE 30 – (Mülga:RG-5/2/2013-28550) Yapılara sertifika verilmesi MADDE 31 – (Değişik:RG-23/6/2021-31520) (1) Bakanlıkça belirlenen yapılardan iş bitirme aşamasına gelenler için (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) yapı müteahhidince Bakanlıktan temin edilen Ek-28’de gösterilen Form-26’ya uygun bina kimlik sertifikası, yapının kolayca görünen bir yerine asılır. (2) (Değişik:RG-12/2/2022-31748) Bina kimlik sertifikasının bedelleri Bakanlıkça, her yıl 1 Mart tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ilan edilir. Bu bedel Bakanlık Döner Sermaye hesabına yatırılır. Teminat alınması, tutarı ve türü3 MADDE 32 – (Ek:RG-22/8/2015-29453) (1) (Değişik:RG-11/12/2020-31331) Bakanlıktan izin belgesi almak isteyen; a) Yapı denetim kuruluşlarından 385.079,10 Türk Lirası tutarında teminat alınır. b) İzin belgesi almak için müracaatta bulunan yapı denetim kuruluşlarından evraklarını eksiksiz sunduğu tarihteki teminat bedeli tutarında teminat alınır. (2) Teminat olarak kabul edilecek değerler; a) Tedavüldeki Türk Parası, b) Bankalar ve katılım bankaları tarafından verilen Ek-30’da gösterilen form-28’e uygun süresiz teminat mektupları, c) (Değişik ibare:RG-11/12/2020-31331) Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerdir. (3) İlgili mevzuatına göre Türkiye’de faaliyette bulunmasına izin verilen yabancı bankaların düzenleyecekleri süresiz teminat mektupları ile Türkiye dışında faaliyette bulunan banka veya benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantisi üzerine Türkiye’de faaliyette bulunan bankaların veya katılım bankalarının düzenleyecekleri süresiz teminat mektupları da teminat olarak kabul edilir. (4) İkinci fıkranın (c) bendinde belirtilen senetler ve bu senetler yerine düzenlenen belgelerden nominal değere faiz dahil edilerek ihraç edilenler, anaparaya tekabül eden satış değeri üzerinden teminat olarak kabul edilir. (5) Teminat mektupları dışındaki teminatlar Bakanlık birimlerince teslim alınamaz. Bunların illerde defterdarlık muhasebe müdürlüklerine, ilçelerde mal müdürlüklerine yatırılması zorunludur. (6) Teminatlar, teminat olarak kabul edilen diğer değerlerle değiştirilebilir. (7) (Değişik:RG-21/3/2020-31075) Her ne suretle olursa olsun, alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. (8) (Değişik:RG-21/3/2020-31075) Teminat tutarları, her yıl için bir önceki yılın Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi esas alınarak Merkez Yapı Denetim Komisyonu tarafından güncellenir ve her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere aynı tarihe kadar Resmî Gazete’de ilân edilir. (9) (Değişik:RG-11/12/2020-31331) Yapı denetim kuruluşlarından vize aşamasında, daha önce alınan teminat bedelleri ile vizeye ilişkin evrakların eksiksiz sunulduğu tarih için sekizinci fıkra uyarınca güncellenen teminat bedeli arasında doğacak teminat farkı bu maddede belirlenen esaslar dâhilinde alınır. Teminatın iadesi ve irat kaydedilmesi3 MADDE 33 – (Ek:RG-22/8/2015-29453) (Değişik:RG-11/12/2020-31331) (1) İzin belgesi alma aşamasında gerçeğe aykırı beyanda bulunması ve/veya bu Kanun uyarınca uygulanan idari yaptırımlar sonucunda Bakanlıktan aldığı izin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşlarının verdikleri teminatlar 32 nci maddenin sekizinci fıkrasına göre güncellenerek irat kaydedilir. (2) Birinci fıkrada belirtilen haller dışında Bakanlıktan aldığı izin belgesinin iptalini talep eden yapı denetim kuruluşlarının teminatları, ilgili (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerinin haklarında belge iptaline sebebiyet verecek herhangi bir inceleme olmadığına dair görüşü alınarak Merkez Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça iade edilir. Yapılacak inceleme sonucunda belge iptaline karar verilmesi halinde 32 nci maddenin sekizinci fıkrasına göre güncellenerek teminatı irat kaydedilir. SEKİZİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan mevzuat3 MADDE 34 – (1) 12/8/2001 tarihli ve 24491 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Hizmet sözleşmelerinin yenilenmesi GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı denetimi hizmet sözleşmeleri akdedilerek ruhsat müracaatı yapılmış olan işlere ait sözleşmeler, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra da geçerlidir. Hizmet süresi herhangi bir nedenle uzayan denetim işlerine ait sözleşmeler ise ek-6’da gösterilen form-4’e uygun tip sözleşme kullanılarak yenilenir. 200 km’ye kadar diğer illerde faaliyet GEÇİCİ MADDE 2 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) 1/1/2019 tarihine dek valilik binası esas alınarak 200 km’ye kadar diğer illerde faaliyet gösteren yapı denetim kuruluşlarının o illerde bu tarihten itibaren yeni iş almasına izin verilmez, sorumluluğunda bulunan işlerde ise iş sorumluluğundan düşene kadar denetimine devam etmesine izin verilir. Eski hizmet sözleşmeleri GEÇİCİ MADDE 3 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) 1/1/2019 tarihinden önce imzalanan yapı denetimi hizmet sözleşmeleri geçerli olup, bu sözleşmeye ilişkin işlemler ile sona ermesine ilişkin hususlarda sözleşme hükümlerine göre hareket edilir. (2) 1/1/2019 tarihinden önce imzalanan yapı denetim hizmet sözleşmelerinin feshinde 21 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkrası hükümleri uygulanmaz. (3) (Ek:RG-21/3/2020-31075) 20/2/2020 tarihinden önce imzalanan yapı denetimi hizmet sözleşmelerinden Endüstri Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler ve Sanayi Siteleri onaylı sınırı içerisinde kalan yapılarda iş o yapı denetim kuruluşunun sorumluluğundan düşene kadar sözleşmelerinde belirtilen indirim oranları yapı denetim hizmet bedellerine uygulanır. Yapı Denetim Komisyonu sekreteryası personelinin görevlendirilmesi GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Yapı Denetim Komisyonunun yapı denetimi izin belgesi, laboratuvar izin belgesi ve denetçi belgesi verilmesi ile ilgili iş ve işlemlerini yürütecek olan sekreterya, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde Yapı Denetim Komisyonu tarafından teşkil edilir. Faaliyeti devam eden yapı denetim kuruluşlarının donanım yönünden eksiklerini tamamlaması GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce izin belgesi almış olan yapı denetim kuruluşları, 12’nci maddenin beşinci fıkrasında sayılan asgari donanımı ve şartları Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde sağlamak ve bu konuda ilgili Bayındırlık ve İskân Müdürlüğüne yazılı olarak bilgi vermekle yükümlüdür. Şubeler aracılığıyla faaliyet gösteren yapı denetim kuruluşlarının durumu GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce şube aracılığıyla bir denetim hizmeti üstlenmiş olan yapı denetim kuruluşları, söz konusu işin sözleşmesine göre denetim hizmeti tamamlanana kadar o ildeki faaliyetini sürdürebilir. Şube aracılığıyla bir başka ildeki tüm işlerini tamamlayan yapı denetim kuruluşlarının o ilde faaliyetine devam edebilmesi için 17’nci madde hükümlerine uygun biçimde belge alması şarttır. Laboratuvar kuruluşlarının ücretleri GEÇİCİ MADDE 7 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-13/6/2018-30450) (1) Laboratuvarların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce taşıyıcı sisteme ilişkin verdiği muayene ve deney hizmetlerinin bedeli yapı denetim kuruluşlarınca hakedişin tahakkuk tarihinden itibaren yedi iş günü içerisinde laboratuvarlarca açılan banka hesaplarına aktarılır. Denetçi belgelerinin durumu GEÇİCİ MADDE 8 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış olan denetçi mimar ve denetçi mühendislere ait belgeler vize tarihine kadar geçerlidir. Söz konusu belgelerin vizesi sırasında (Değişik ibare:RG-5/2/2013-28550) Merkez Yapı Denetim Komisyonu Başkanlığınca bu Yönetmelik esasları doğrultusunda belge tanzim edilir. Kanunun uygulandığı il sayısının artırılması GEÇİCİ MADDE 9 – (Ek:RG-7/8/2010-27665) (1) Kanunun uygulandığı illerin Kanunun 11 inci maddesi doğrultusunda artırılması halinde, kapsama yeni giren iller için 12 nci maddenin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan hesap yöntemi yerine, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl süre ile Türkiye İstatistik Kurumundan temin edilen nüfus istatistikleri kullanılarak, il bazında faaliyet gösterebilecek kuruluş sayısı belirlenir. (2) Kapsama yeni alınan illerde faaliyet göstermek üzere Bakanlığa izin belgesi başvurusunda bulunacak kuruluşların son başvuru tarihi ile bir ilde faaliyet gösterebilecek kuruluş sayısı, Bakanlık uygun görüşünü müteakip, Yapı Denetim Komisyonu tarafından ilgililere duyurulur. Herhangi bir ilde başvuru sayısının Bakanlık tarafından duyurusu yapılan sayıdan fazla olması halinde, o ilde izin belgesi verilecek kuruluşlar noter huzurunda çekilecek kura ile belirlenir. Müktesep haklar GEÇİCİ MADDE 10– (Ek:RG-14/4/2012-28264) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre yapılan hesaba göre yapı denetim izin belgesi almaya hak kazananlar ile yapı denetim izin belgesi olan yapı denetim kuruluşlarının toplam sayısının, bu Yönetmeliğe göre belirlenecek sayıdan fazla olması halinde bu kuruluşların müktesep hakları saklıdır. Önceki idari yaptırımlar GEÇİCİ MADDE 11 – (Ek:RG-5/2/2013-28550) (Başlığı ile birlikte değişik:RG-22/8/2015-29453) (1) Kanunun, 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değişen hükümleri yürürlüğe girmeden önceki hükümleri dahilinde yapı denetim kuruluşları hakkında Resmî Gazete’de ilan edilmemiş olan idari yaptırıma esas işlemler, Kanunun yürürlükteki 8 inci maddesine göre sonuçlandırılır. (2) Kanunun, 6645 sayılı Kanun ile değişik hükümleri yürürlüğe girmeden önce herhangi bir nedenle izin belgesi iptal edilenler hariç olmak üzere yapı denetim kuruluşları hakkında verilmiş olan geçici faaliyet durdurma cezaları; cezalandırmaya esas alınan fiil ve haller, Kanunun 6645 sayılı Kanun ile değişik hükümlerine göre yeni iş almaktan men cezasını gerektirmiyor ise, belgenin iptal edilerek faaliyete son verme cezası verilmesi bakımından tekerrüre esas alınmaz. (3) Kanunun, 6645 sayılı Kanun ile değişen hükümlerinin yürürlüğe girmeden önce laboratuvarlar hakkında henüz neticelendirilmemiş olan idari yaptırımlara esas işlemler, Kanunun yürürlükteki 8 inci maddesine göre sonuçlandırılır. Belgesi geçici geri alınan veya vizesiz konuma düşen yapı denetim kuruluşlarının durumu GEÇİCİ MADDE 12 – (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce belgesi vizesiz duruma düşen yapı denetim kuruluşlarının bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 90 takvim günü içinde vizesini yaptırmaması halinde belgeleri geçici olarak geri alınır. (2) Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce belgesi geçici olarak geri alınan yapı denetim kuruluşları, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 180 takvim günü içerisinde eksikliklerini tamamlayarak yapı denetim izin belgesini talep etmezse Bakanlıkça o il için belge almak üzere başvuruda bulunan kuruluşlara dair yapılan sıralamanın sonuna yerleştirilir. Denetim elemanlarının durumu GEÇİCİ MADDE 13 – (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı denetim kuruluşunda çalışmakta olan denetim elemanları 17 nci maddedeki istisnalar hariç, 1/1/2019 tarihinden itibaren 3 ay içinde yerleşim yeri adreslerini denetim faaliyeti yürüttükleri ile almazlarsa söz konusu denetim elemanlarının bu faaliyetlerine devam etmesine Bakanlıkça izin verilmez. (2) Geçici 2 nci madde kapsamında valilik binası esas alınarak 200 km’ye kadar diğer ilde denetim faaliyeti yürüten yapı denetim kuruluşunun hem kendi ilinde hem bu ilde denetim görevi yapmasına izin verilen denetim elemanlarının, görevli oldukları yapı denetim kuruluşlarının diğer ildeki faaliyetleri sona erene kadar, 1/1/2019 tarihinden itibaren 3 ay içinde yerleşim yeri adreslerini yapı denetim kuruluşunun merkezinin bulunduğu ile almak koşuluyla valilik binası esas alınarak 200 km’ye kadar diğer ildeki bu denetim görevlerine devam etmelerine izin verilir. Yapı denetim kuruluşlarının durumu GEÇİCİ MADDE 14 – (Ek:RG-29/12/2018-30640)(4) (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Yönetmeliğin 12 nci maddesine göre yapılan hesaba göre yapı denetim izin belgesi almaya hak kazananlar ile yapı denetim izin belgesi olan yapı denetim kuruluşlarının toplam sayısının, bu Yönetmeliğe göre belirlenecek sayıdan fazla olması halinde bu kuruluşların kazanılmış hakları saklıdır. Denetim izin belgesi başvuruları GEÇİCİ MADDE 15 – (Ek:RG-21/3/2020-31075) (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce sonuçlandırılmamış denetim izin belgesi başvuruları, bu Yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır. Önceki yapıların sertifikalandırılmaları GEÇİCİ MADDE 16 – (Ek:RG-23/6/2021-31520) (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce iş bitirme aşamasına gelen yapıların sertifikalandırılmasının usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir. (2) (Ek:RG-23/12/2022-32052)(5) Bakanlıkça belirlenen yapılardan 23/6/2021 (dahil) ile 12/2/2022 (hariç) tarihleri arasında iş bitirme aşamasına gelenlerin bina kimlik sertifikaları yapı denetim kuruluşlarınca Bakanlıktan temin edilir. Mücbir durumlar GEÇİCİ MADDE 17- (Ek:RG-7/9/2023-32302) (1) 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinin Elbistan ve Pazarcık İlçeleri merkezli meydana gelen iki büyük deprem sonrasında, Bakanlıkça yürütülen hasar tespit çalışmaları sonucunda ildeki inşası tamamlanarak kullanıma açılan yapılardan en az %20’sinin kullanılamaz (orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıkılacak ve yıkık) durumda olduğunun tespit edilmesi halinde, bu durumdaki her bir il için bir kereye mahsus ikiden az olmamak üzere 12 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca belirlenen o ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısının %10’u sayıda (küsuratlar bir üst tam sayıya tamamlanır) kuruluşa daha Merkez Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça yapı denetim izin belgesi verilir. Yürürlük(3) MADDE 35 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 36 –(Değişik:RG-22/8/2015-29453)(3) (1) Bu Yönetmelik hükümlerini (Değişik ibare:RG-23/12/2022-32052) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür. _______ (1) Danıştay Altıncı Dairesinin 2012/2940 Esas numaralı dosyası üzerinden verdiği 25/9/2012 tarihli kararı ile bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (ç) bendinin yürütmesi durdurulmuştur. (2)22/8/2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile bu maddenin birinci fıkrasının (j) bendinden sonra gelmek üzere (k) bendi eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir. (3) 22/8/2015 tarihli ve 29453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 31 inci maddeden sonra gelmek üzere 32 nci ve 33 üncü maddeler eklenmiş ve sonraki madde buna göre teselsül ettirilmiştir. (4) Bu değişiklik 1/1/2019 tarihinde yürürlüğe girer. (5) Bu değişiklik 12/2/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. (6) Bu değişiklik yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer. Eki için tıklayınız. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin Tarihi Sayısı 5/2/2008 26778 Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin Tarihi Sayısı 1. 31/7/2009 27305 2. 7/8/2010 27665 3. 1/7/2011 27981 4. 3/4/2012 28253 5. 14/4/2012 28264 6. 5/2/2013 28550 7. 22/8/2015 29453 8. 28/1/2016 29607 9. 13/6/2018 30450 10. 29/12/2018 30640 11. 30/5/2019 30789 12. 8/7/2019 30825 Mükerrer 13. 26/7/2019 30843 14. 21/3/2020 31075 15. 11/12/2020 31331 16. 23/6/2021 31520 17. 1/8/2021 31555 18. 12/2/2022 31748 19. 23/12/2022 32052 20. 7/9/2023 32302- Yapı Denetim Kuruluşlarının Faaliyetlerinin Denetlenmesi, İdari Müeyyide Uygulanması Ve İdari Para Cezalarının Tahsil Edilmesinin Usûl Ve Esaslarına Dair Tebliğ
YAPI DENETİM KURULUŞLARININ FAALİYETLERİNİN DENETLENMESİ, İDARİ MÜEYYİDE UYGULANMASI VE İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİL EDİLMESİNİN USÛL VE ESASLARINA DAİR TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Başlangıç Hükümleri Amaç MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 8 inci maddesi uyarınca, yapı denetim kuruluşları ile bu kuruluşlarda görevli mimar ve mühendisler hakkında tesis edilecek olan idari müeyyidelerin uygulanması, idari para cezalarının tahsili ve izin belgesi iptali işlemleriyle yapı denetimi kuruluşlarının işlem ve faaliyetlerinin denetlenmesinin usûl ve esaslarını belirlemektir. Kapsam MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 4708 sayılı Kanun uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin belgesi alan yapı denetim kuruluşlarını, bu kuruluşların mimar ve mühendisleri ile teknik personelini ve bunlar hakkında 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin bir ila yirmi ikinci fıkraları ve 10 uncu maddesi uyarınca yürütülen iş ve işlemleri kapsar. Dayanak MADDE 3- (1) Bu Tebliğ, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 8 inci maddesi ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır. İKİNCİ BÖLÜM İnceleme Raporları ile Merkez ve İl Yapı Denetim Komisyonu Kararları İnceleme raporları MADDE 4- (1) Yapı denetim kuruluşlarının faaliyetleri, ihbar veya şikâyet üzerine veyahut re’sen incelenir. İnceleme neticesinde, 4708 sayılı Kanunda ve 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ile ilgili mevzuatta öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmediği veya herhangi bir şekilde 4708 sayılı Kanuna aykırı davrandığı anlaşılan yapı denetimi kuruluşları ve bu kuruluşlarda görevli mimar ve mühendisler ile diğer teknik personel hakkında, Valilikçe (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce) tanzim olunacak inceleme raporları, her yapı denetimi kuruluşu için ve denetlenen her bir iş için Yapıya İlişkin Bilgi Formu (YİBF) esas alınarak ayrı ayrı tanzim edilir. Aynı parselde birden fazla yapı olması durumunda dahi denetlenen her bir yapı için, Yapıya İlişkin Bilgi Formu (YİBF) esas alınarak ayrı ayrı inceleme raporu düzenlenir. (2) İnceleme raporlarının, Ek-1’de yer alan Teknik İnceleme Raporuna uygun olarak hazırlanması, yapıdaki aykırılıkların ve yapı denetim kuruluşları ile mimar, mühendis ve diğer teknik personelinin 4708 sayılı Kanuna aykırı fiillerinin ve hâllerinin objektif delillere dayandırılması, delillerin mutlaka rapor ekine sıra numarası verilerek konulması ve aykırılıklara sebebiyetten dolayı sorumluluğu bulunan mimar ve mühendisler ile diğer teknik personelin açıkça tespit edilmesi şarttır. (3) Denetim görevinin 4708 sayılı Kanunda, Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen esaslara uygun olarak yerine getirilmemesi ile alâkalı olarak, yapı denetim kuruluşunu temsile yetkili olanların ve yapıdaki aykırılıklarda sorumluluğu bulunan mimar ve mühendisler ile diğer teknik personelin yazılı olarak savunması alınır ve savunma belgeleri de inceleme raporunun ekine konulur. İnceleme raporları İl Yapı Denetim Komisyonunca değerlendirilir. Yapı denetim kuruluşları hakkında idari müeyyide uygulanmasına ilişkin hazırlanan teknik inceleme raporlarının değerlendirilmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin esaslar MADDE 5- (1) 4708 sayılı Kanunda ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmediği tespit edilen yapı denetimi kuruluşları hakkında uygulanacak idari müeyyideler, her bir iş (YİBF) için ayrı ayrı olmak üzere ilgisine göre İl ve/veya Merkez Yapı Denetim Komisyonu Kararı alınarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce ve/veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesindeki esaslar doğrultusunda tesis edilir. (2) Yapı denetim kuruluşu hakkında aynı inceleme raporu kapsamında tespit edilen fiil ve hallerin durumuna göre idari para cezası ile birlikte bir yıl yeni iş almaktan men cezasının da uygulanmasının gerekmesi halinde, alınacak İl Yapı Denetim Komisyonu kararlarının idari para cezasına ilişkin kısımları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce, bir yıl yeni iş almaktan men cezasına ilişkin kısımları ise komisyon kararının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce bildirilmesini müteakip Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca uygulanır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İdari Müeyyideler İdari para cezası MADDE 6- (1) Toplam yapı inşaat alanı hususunda 4708 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatta konuya ilişkin yer alan hükümler dikkate alınarak işlemler gerçekleştirilir. (2) Yapı denetimi hizmet sözleşmesi feshedilen işleri sonradan devir alan yapı denetim kuruluşlarına yapı denetim hizmet sözleşmesine göre uygulanacak idari para cezası belirlenirken yapıyı devraldığı seviyeden tamamlanmasına kadarki denetimini gerçekleştireceği kısma tekabül eden hizmet bedeli dikkate alınır. (3) Yapı denetim kuruluşları hakkında 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerine göre idari müeyyide işlemi uygulanırken fiilin tespit tarihi itibarıyla kuruluşun üzerindeki güncel işler dikkate alınır. (4) Yapı denetim kuruluşuna, denetimini üstlendiği bir yapı için yürütülen inceleme kapsamında YİBF bazında hazırlanacak aynı teknik inceleme raporuna istinaden birden fazla fiilden dolayı idari para cezası verilmesi gerekse bile bu bedel yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin %50’sinden fazla olamaz. Bu durum aynı iş için ileride yapılacak bir inceleme kapsamında hazırlanacak yeni bir teknik inceleme raporu doğrultusunda kuruluşa yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin %50’sine kadar idari para cezası uygulanmasına engel değildir. Bir yıl yeni iş almaktan men cezası MADDE 7- (1) Yapı denetim kuruluşuna; denetimini üstlendiği bir yapı için yürütülen inceleme kapsamında YİBF bazında hazırlanacak aynı teknik inceleme raporu sonucuna göre birden fazla fiilden dolayı bir yıl yeni iş almaktan men cezası verilmesi gerekse bile kuruluşun hakkında tek bir yıl yeni iş almaktan men cezası olarak uygulanır. Bu durum aynı iş için ileride yapılacak bir inceleme kapsamında hazırlanacak yeni bir teknik inceleme raporu doğrultusunda kuruluşa başka bir yıl yeni iş almaktan men cezası uygulanmasına engel değildir. (2) Bir yıl yeni iş almaktan men cezasına dair işlemler, Resmî Gazete’de ilan edilerek yürürlüğe konur. Önceki bir yıl yeni iş almaktan men cezasına ilişkin idari müeyyidenin, Resmî Gazete’de ilan edilme tarihinden sonra gerçekleşen fiile dair verilen bir yıl yeni iş almaktan men cezası, faaliyete son verme yönünden yapı denetim kuruluşları için tekerrüre esas alınır. (3) Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin geçici 11 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında işlemler yürütülürken bu maddenin ikinci fıkra hükümleri dikkate alınır. (4) Yapı denetim kuruluşuna birden fazla bir yıl yeni iş almaktan men cezası uygulanması halinde de bir yıl yeni iş almaktan men cezalarının her birinin Resmî Gazete’de ilan edildiği tarihte başlaması ve yine her birinin başladığı tarih itibari ile bir yıl sonunda bitmesi esastır. Faaliyete son verme cezası MADDE 8- (1) Yapı denetim kuruluşları hakkında verilen üçüncü bir yıl yeni iş almaktan men cezasının Resmî Gazete’de ilanını müteakip alınacak Merkez Yapı Denetim Komisyonu kararı üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca kuruluşun yapı denetim izin belgesi iptal edilerek faaliyetine son verilir ve teminatı irat kaydedilir. Bu madde kapsamındaki işlemler 7 nci maddenin ikinci fıkrası dikkate alınarak yürütülür. (2) Yapı denetim kuruluşları hakkındaki faaliyete son verme cezaları Resmî Gazete ilanı ile yürürlüğe konur. Denetçiler ve diğer teknik personel hakkında tesis edilecek idari işlemlere ilişkin esaslar MADDE 9- (1) Yapı denetim kuruluşlarının, denetçi mimar ve mühendisleri ile diğer teknik personeli hakkında 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında tesis edilecek idari müeyyideler, Merkez Yapı Denetimi Komisyonunun kararı üzerine Resmî Gazete’de ilan edilmek suretiyle uygulanır. (2) Yapı denetim kuruluşu hakkında hazırlanacak aynı teknik inceleme raporu kapsamında birden fazla fiilden dolayı idari para cezası ve/veya bir yıl yeni iş almaktan men cezası uygulanmasına sebep olan denetçi mimar ve mühendisler ile diğer teknik personel için bu durum, 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca yürütülecek işlemler kapsamında bir defa idari müeyyide uygulanmasına sebebiyet vermek olarak dikkate alınır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İdari Para Cezasına İlişkin İdari Müeyyide Kararı, Tebliği ve Tahsili İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararı MADDE 10- (1) İdari para cezası vermeye yetkili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, kendisine intikal ettirilen İl Yapı Denetim Komisyonu Kararı ve teknik inceleme raporu ile eklerini inceleyerek gerekli idari para cezası kararını verir. (2) İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararında; a) İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararı düzenlenen; 1) Gerçek kişi ise; adı, soyadı, mesleği, adresi, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının (Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının bulunmaması hâlinde, baba ve anne adı, doğum tarihi ve yerinin), 2) Tüzel kişi ise; unvanı, vergi dairesi, adresi, kanunî temsilcisinin adı, soyadı, görevi ve vergi kimlik numarasının, b) İdari müeyyide kararı verilmesini gerektiren kabahat fiilinin ve bu fiilin dayanağı olan kanun/yönetmelik maddesinin, c) İdari para cezası verilmesini gerektiren usulsüzlük ve/veya aykırılığın gerçekleştiği yapı bölümü ve tarih aralığının, ç) Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlisinin adı, soyadı ve unvanının, d) Bu fiilin işlendiğini ispata yarayacak delillerin (İdari para cezası verilmesini gerektiren usulsüzlük ve/veya aykırılığın belirlendiği teknik inceleme raporu ile İl Yapı Denetim Komisyonu Kararının bir nüshasının), e) Cezanın ödeneceği yerin, f) Ödeme süresinin ve şeklinin, g) İdari para cezasına itiraz edilebilecek makamın, ğ) İtiraz süresinin, h) Kararın tebliğ tarihinin, ı) Kararın idarede kalan nüshasında kesinleşme tarihinin, i) Cezaya muhatap olanın ödemeye ilişkin haklarının, belirtilmesi zorunludur. İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararının tebliği MADDE 11- (1) İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararı, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre ilgili kişiye tebliğ edilir. Tüzel kişi hakkında verilen idari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararları her hâlde ilgili tüzel kişiye tebliğ edilir. (2) Tebligat metninde idari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararına karşı başvurulabilecek kanun yolları, mercileri ve süreleri açıkça belirtilir. Tebliğin yapılması sonrasında tebliğ tarihi idari müeyyide kararına işlenir. İdari para cezasına itiraz süresi MADDE 12- (1) İdari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İdari para cezasının kesinleşmesi MADDE 13- (1) 4708 sayılı Kanun kapsamında verilen idari para cezalarına ilişkin idari müeyyide kararları, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz yoluna başvurulmaması veya itiraz yoluna başvurulması halinde yargılama aşamalarının son bulması neticesinde kesinleşir. Kesinleşme tarihi idari müeyyide kararına işlenir. İdari para cezalarını ödeme süresi ve yeri MADDE 14- (1) İdari para cezaları, bu cezaya ilişkin kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. (2) Ödeme süresi içinde ya da idari para cezalarına ilişkin idari müeyyide kararlarının kesinleşmesinden önce ödenmek istenen para cezaları ilgili muhasebe yetkilisi mutemetlerine ve muhasebe birimlerine (merkez muhasebe birimi, mal müdürlükleri ve defterdarlık muhasebe müdürlükleri) ödenebilir. (3) Ödeme veya kesinleşme süresi içerisinde ödenmeyen idari para cezasına ilişkin idari müeyyide kararları, kesinleşmesini müteakip tahsil için; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerince borçlu gerçek kişi ise ikametgahının, tüzel kişi ise kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerdeki vergi dairesine, birden fazla vergi dairesi bulunması halinde süreksiz vergileri tahsil ile görevli vergi dairelerine gönderilir. İdari para cezalarının ödeme şekli MADDE 15- (1) İdari para cezasının ödeme süresi içinde defaten ödenmesi hâlinde, tahakkuk ettirilen tutarın dörtte üçü tahsil edilir. (2) İdari para cezasına muhatap olanın ekonomik durumunun müsait olmaması hâlinde, idari para cezasının ilk taksitinin peşin ödenmesi koşuluyla, bir yıl içinde ve dört eşit taksit hâlinde ödenmesine karar verilebilir. (3) İdari para cezasının ödeme süresinde yapılan taksitlendirme talepleri idarî para cezası vermeye yetkili mercilerce değerlendirilerek karar verilir. Taksitlendirme talebi; idari para cezası karar tarihi, kararın tebliğ tarihi, taksit tarihleri ve tutarları açık olarak belirtilmek suretiyle yazılı olarak yapılır. (4) Taksitlendirme talebi kabul edilen borçlular; dört eşit taksit halinde ve birinci taksiti idari para cezasının ödeme süresi içinde, geri kalan üç taksiti ise idari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içerisinde idarece belirlenecek sürelerde öder. BEŞİNCİ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan tebliğ MADDE 16- (1) 28/2/2016 tarihli ve 29638 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetim Kuruluşları ile Laboratuvarların Faaliyetlerinin Denetlenmesi, İdari Müeyyide Uygulanması ve İdari Para Cezalarının Tahsil Edilmesinin Usûl ve Esaslarına Dair Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük MADDE 17- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 18- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür. Eki için tıklayınız.- Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin Geçici 9. Maddesine Göre Yapılan Yapı Denetimi İzin Belgesi Müracaatlarının Değerlendirilmesine Dair Tebliğ
YAPI DENETİMİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ'NİN GEÇİCİ 9. MADDESİNE GÖRE YAPILAN YAPI DENETİMİ İZİN BELGESİ MÜRACAATLARININ DEĞERLENDİRİLMESİNE DAİR TEBLİĞ Amaç MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğine 7/8/2010 tarihli ve 27665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle eklenen Geçici 9 uncu madde doğrultusunda Bakanlığa izin belgesi için müracaatta bulunan yapı denetimi kuruluşlarının başvurularının değerlendirilmesine ilişkin esasları açıklığa kavuşturmak amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 13/7/2010 tarih ve 27640 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2010/624 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereğince, 1/1/2011 tarihinden itibaren 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna tabi olacak illerde faaliyet göstermek üzere Bakanlığa müracaat eden kuruluşları kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile bu Kanun uyarınca çıkarılan 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin 7/8/2010 tarih ve 27665 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle eklenen Geçici 9 uncu maddesine dayanarak hazırlanmıştır. Genel esaslar MADDE 4 – (1) Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin Geçici 9 uncu maddesi gereği kura işlemine tabi tutulacağı belirlenen illerde faaliyet göstermek üzere müracaatta bulunan kuruluşlardan, Bakanlıkça duyurulan son başvuru tarihi olan 1/9/2010 itibariyle, a) Müracaat dilekçesi ekinde herhangi bir evrak bulunmadığı, b) Ortaklarının mühendis veya mimar olduğuna dair tespit yapılamadığı, c) Unvan ve iştigal konusunun yapı denetimi olmadığı, d) Faaliyet göstereceği il açısından müracaat dilekçesi ile ticaret sicil kayıtları arasında fark bulunduğu, e) Kanunun uygulandığı pilot 19 ilde faaliyeti sürerken, bir başka ilde faaliyette bulunmak üzere müracaat ettiği, f) Müracaat dilekçesi olduğu halde ticaret sicil kaydını tamamlamadığı, g) Kurucularının biri ya da birkaçının birden fazla yapı denetim kuruluşunda ortak olduğu belirlenenler ile aynı il veya farklı illerde yapı denetim kuruluşlarında kurucu ortak olarak yer aldığı halde, 1/9/2010 tarihinden sonra istifa ederek, hissesini bir başkasına devretmiş bulunan kurucu üyenin yer aldığı yapı denetim kuruluşlarının başvuruları noter huzurunda çekilecek kuraya dahil edilmez. (2) Kurucusunun aynı zamanda Kanunun uygulandığı pilot illerde aday durumundaki kuruluşta ortak olduğu belirlenen firmaların kuraya katılabilmeleri için, "pilot ildeki başvurunun işlemden kaldırılmasına dair taahhütname" vermek zorundadır. Bu taahhütname, kurayı kazanmaları halinde işleme konulur. MADDE 5 – (1) Müracaat sayıları itibariyle kuraya tabi olmayacak illerde, kurucu ortağının birden fazla yapı denetim kuruluşunda ortak olduğu tespit edilen kuruluşlardan yalnızca birine izin belgesi verilerek, diğer müracaatlar işleme alınmaz. MADDE 6 – (1) Noter huzurunda çekilecek kura işlemleri ile kuraya katılacak ve katılamayacak aday kuruluşlara ilişkin tüm duyurular, Bakanlık uygun görüşünü müteakip, http://ydk.yigm.gov.tr adresli web sitesi üzerinden yapılır. Bu duyurular, aday kuruluşların yasal tebligat adreslerine tebliğ edilmiş sayılır. MADDE 7 – (1) Noter huzurunda çekilecek kura sonucunda izin belgesi almaya hak kazanan kuruluşlardan, verilen bilgi ve belgelerde gerçeğe aykırı beyanda bulunulduğu ya da kuruluşun ortaklık hisselerinin % 50’sinden fazlasının kuradan sonraki 3 yıl içerisinde devredildiği anlaşılanların izin belgesi iptal edilir. Yeniden müracaatta bulunulması halinde, bu kuruluş o ilin başvuru sırasının sonuna yerleştirilir. Yürürlük MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bayındırlık ve İskân Bakanı yürütür.- Yapı Sahipleri İle Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi İmzalayacak Yapı Denetim Kuruluşlarının Elektronik Ortamda Belirlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslara Dair Tebliğ
YAPI SAHİPLERİ İLE YAPI DENETİMİ HİZMET SÖZLEŞMESİ İMZALAYACAK YAPI DENETİM KURULUŞLARININ ELEKTRONİK ORTAMDA BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARA DAİR TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, yapı denetim kuruluşlarının kendilerine verilen görev ve sorumlulukları mevzuata uygun ve objektif bir şekilde yerine getirmelerini teminen 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında denetim sorumluluğunu üstleneceği yapıların elektronik ortamda belirlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Dayanak MADDE 2 – (Değişik:RG-9/3/2023-32127) (1) Bu Tebliğ, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 5 inci maddesi ve 8 inci maddesinin yirmi üçüncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen; a) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını, b) Elektronik ortam: Bakanlıkça oluşturulan ve yapı sahipleri ile yapı denetim hizmet sözleşmesini imzalayacak yapı denetim kuruluşlarının belirlenmesini sağlayan yazılım sistemini, c) İlgili idare: Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeleri, bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri, yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer idareleri, ç) Kanun: 4708 sayılı Kanunu, d) Proje müellifi: Mimarlık, mühendislik tasarım hizmetlerini iştigal konusu olarak seçmiş, yapının etüt ve projelerini hazırlayan gerçek ve tüzel kişiyi, e) Yapı denetim kuruluşu: Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile münhasıran yapı denetimi görevini yapan, ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiyi, f) Yapı inşaat alanı: Işıklıklar hariç, bodrum kat, asma kat ve çatı arasında yer alan mekanlar ve ortak alanlar dahil yapının inşa edilen tüm katlarının alanını, g) Yapı sahibi: Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişileri, ğ) (Değişik:RG-12/2/2022-31748) Yapı grubu: Yapı için bu Tebliğ hükümlerine göre Bakanlıkça elektronik ortamda yapı denetim kuruluşu görevlendirilmesi yapılması gereken grubu, h) Yönetmelik: 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğini, ı) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Küme yapı: Bu Tebliğin uygulanmasında; 1) 1/1/2019 öncesi için; yapı denetimi hizmet sözleşmesi imzalanarak ruhsatlandırılan yapılardan; yapı denetimi hizmet sözleşmesi feshedilen, aynı adada veya parselde aynı yapı müteahhidi tarafından inşasına devam edilecek, sayısı iki veya daha fazla olan ve herhangi birine daha önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılmadan yapı sahibi veya yapı sahiplerinin talebi üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün onayı alınan yapıları, 2) 1/1/2019 sonrası için; aynı adada veya parselde aynı yapı müteahhidi tarafından inşa edilecek ve proje müelliflerince elektronik ortama bilgileri en fazla 30 gün içerisinde girilen, sayısı iki veya daha fazla olan ve bu yapılardan herhangi birine daha önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılmadan talep üzerine bulunduğu ilin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerinin onayı alınan yapıları, 3) Aynı ilgili idare sınırları içerisinde enerji santralinin parçası olan yapılardan aynı yapı müteahhidi tarafından inşa edilecek, sayısı iki veya daha fazla olan ve proje müelliflerince elektronik ortama bilgileri en fazla 30 gün içerisinde girilen ve herhangi birine daha önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılmadan yapı sahibi veya yapı sahiplerinin talebi üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün onayı alınan yapıları, 4) (Ek:RG-29/11/2024-32737) 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi kapsamında mahkeme tarafından acele kamulaştırılmasına ve el konulmasına karar verilen taşınmaz üzerine birden fazla olacak şekilde yapılması planlanan, lisans/ön lisans sahibi kuruluş tarafından talep edilmesi üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün onayı alınan, herhangi birine daha önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılmamış olan ve aynı ilgili idare sınırları içerisinde kalan rüzgar enerjisi santraline ait yapıları, i) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik:RG-26/10/2019-30930) Son iş: Yapı denetim kuruluşunun, Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle verilen yetki sınırının üzerine çıktığı son bir yapıyı veya aynı küme yapı içerisinde yer almak koşuluyla, Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle verilen yetki sınırının üzerine çıktığı Bakanlıkça elektronik ortamda belirlenen yapı ile o yapının bulunduğu parselde Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılacak diğer yapıları, j) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Hatalı görevlendirme: Yapı ruhsatı alındıktan sonra bilgilerin yanlış olması nedeniyle yapının eklenti olmadığının ya da yanlış yapıya eklenti yapıldığının ve yapıya Bakanlıkça görevlendirmenin bu şekilde yapıldığının tespit edilmesini veya yapı ruhsatı alındıktan sonra bilgilerinin yanlış olması nedeniyle yapının küme yapı içerisinde yer almadığının ve o yapı için Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirmenin küme yapı olarak yapıldığının tespit edilmesini veya 8 inci maddenin yedinci fıkrasının (b) bendi veya aynı maddenin sekizinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca elektronik ortamda yapılan görevlendirmeler hariç yapı ruhsatı alındıktan sonra yapının bilgilerinin yanlış olması nedeniyle Bakanlıkça o yapı için yanlış yapı grubundan görevlendirme yapıldığının tespit edilmesini, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Toplam Yapı İnşaat Alanı, Görev ve Sorumluluklar Yapı denetimi hizmet bedeline esas toplam yapı inşaat alanı (Değişik başlık:RG-29/11/2024-32737) MADDE 4 – (1) Toplam yapı inşaat alanı 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca belirlenir. (2) Güçlendirme, değiştirme, ilave kat ve benzerleri gibi yeniden yapı ruhsatı almayı gerektiren yapım işlerinde toplam yapı inşaat alanı, yapının toplam bedeli ve toplam alanın esaslı tadilat veya güçlendirme gibi iş için tanzim edilen keşfe orantısı yoluyla tespit edilir. Bu keşif bedeli ve orantıya ilişkin hesaplamalar proje müellifince hazırlanarak ilgili idarece onaylanır. (3) Yapımına ruhsatsız olarak başlanan veya 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu kapsamında denetimine fenni mesullerce başlanan yapıların Kanun kapsamında devam etmesinin gerekmesi halinde toplam yapı inşaat alanı, yapının toplam denetim hizmet bedeli ve toplam alanın yapının geriye kalan kısmının denetim hizmet bedeli ile inceleme bedeli toplamına orantısı yoluyla bulunur. Bu inceleme bedeli ve orantıya ilişkin hesaplamalar proje müellifince hazırlanarak ilgili idarece onaylanır. Proje müellifinin görev ve sorumluluğu MADDE 5 – (1) (Değişik:RG-30/5/2019-30789)(1) Kanun kapsamında yapılacak yapının Yönetmeliğin 26 ncı maddesi uyarınca belirlenen grubu, toplam yapı inşaat alanı, yapı inşaat alanı, yapı sahibinin ismi veya unvanı, iletişim bilgileri ve yapının, ilgili idare, ada ve parsel bilgileri elektronik ortama yapı sahibinin, yapının etüt ve projelerini hazırlaması için anlaştığı proje müelliflerinden Bakanlıkça belirlenen proje müellifi tarafından girilir. İlgili idarenin görev ve sorumluluğu MADDE 6 – (1) Proje müellifi tarafından elektronik ortama girilen yapıya ilişkin bilgiler ilgili idare tarafından kontrol edilerek varsa gerekli düzeltmeler yapılarak onaylanır. (2) Yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesihli veya kısmi bitmiş olan işler için yeniden bir sözleşme imzalanmak istenmesi halinde ise yapı sahibi tarafından bir dilekçe ile ilgili idaresine başvurulur ve gerekli onay ilgili idarece verilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yapı Denetim Kuruluşlarının Elektronik Ortamda Sıralanmasına ve Görevlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Yapı denetim kuruluşlarının elektronik ortamda sıralanması MADDE 7 – (1) (Değişik:RG-12/2/2022-31748) Yapı denetim kuruluşları aşağıda belirtilen yapı gruplarında; a) Yönetmeliğin 26 ncı maddesine göre I. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu I. yapı grubu için, b) Yönetmeliğin 26 ncı maddesine göre II. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu II. yapı grubu için, c) Yönetmeliğin 26 ncı maddesine göre III. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu III. yapı grubu için, ç) Bu fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen yapı gruplarından hangisinde yer alırsa alsın inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen yapıların oluşturacağı IV. yapı grubu için, ayrı ayrı sıralanır. (2) Yapı denetim kuruluşlarının puanlandırılmasına ilişkin esaslar aşağıdadır: a) 1/1/2019 tarihinden sonra sorumluluğunu üstlendiği her bir yapının yapı denetimi hizmet sözleşmesinin bedeli kadar puan verilir. b) Puanlandırmalarda, katma değer vergisi hariç sözleşme bedelleri ve yapı denetimi hizmet sözleşmesi bedelinin kuruşa tekabül eden bölümleri iki basamağa kadar dikkate alınır. c) Bu puanlandırma her bir yapı grubu için ayrı ayrı yapılır ve o grup için verilen puan diğer grup için yapılan puanlandırmaya eklenmez. ç) Yapı denetim kuruluşları her bir yapı grubu için puanı az olandan çok olana doğru sıralanır. (3) Yapı denetim kuruluşunun kusurundan kaynaklanmayan nedenlerle yapı denetim hizmet sözleşmesinin feshedilmesi halinde yapının geriye kalan kısmına tekabül eden yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeli kadar puan yapı denetim kuruluşunun o yapı grubu için topladığı puanından minha edilir. (4) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra yapı denetim hizmet sözleşmesinin imzalanmaması halinde; a) Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun görevlendirilmesini müteakip (Değişik ibare:RG-26/10/2019-30930) toplam yapı inşaat alanı 50.000 m2’ye (dahil) kadar olan yapılarda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 iş günü (Değişik ibare:RG-26/10/2019-30930), diğer yapılarda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 15 iş günü içinde yapı denetimi hizmet sözleşmesinin yapı sahibinden kaynaklanan nedenlerle imzalanmaması ve yapı denetim kuruluşunun talebi doğrultusunda bu konunun ilgili idarece teyidinin yapılmasını müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun, o iş için görevlendirilmesi kaldırılır ve bu işin puanı o grup için topladığı toplam puandan minha edilir. b) Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun elektronik ortamda görevlendirilmesini müteakip (Değişik ibare:RG-26/10/2019-30930) toplam yapı inşaat alanı 50.000 m2’ye (dahil) kadar olan yapılarda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 iş günü , diğer yapılarda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 15 iş günü içinde yapı denetimi hizmet sözleşmesinin yapı denetim kuruluşundan kaynaklanan nedenlerle imzalanmaması ve yapı sahibinin talebi doğrultusunda bu konunun ilgili idarece teyidinin yapılmasını müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun, o iş için görevlendirilmesi kaldırılır. c) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılan yapılar için, (b) bendi kapsamında yapı denetimi hizmet sözleşmesinin imzalanmadığının ve/veya Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca yapı denetim kuruluşunun yeni iş almaktan men cezası alması sebebi veya Yönetmeliğin 21 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (h) veya (ı) bentleri hükümleri uyarınca gerçekleşen fesihler hariç, yapı denetim hizmet sözleşmesinin yapı denetim kuruluşundan kaynaklanan sebeple feshedildiğinin anlaşılması halinde (Değişik ibare:RG-29/11/2024-32737) 90 gün süreyle yapı denetim kuruluşu bu madde uyarınca yapılan sıralamalardan çıkarılarak yeni bir işte denetim görevi üstlenmesine izin verilmez. Bu durumun takvim yılı içinde birden fazla olması halinde ise yapı denetim kuruluşu her bir fiili için ayrıca 30 gün daha bu madde uyarınca yapılan sıralamalardan çıkarılarak yeni bir işte denetim görevi üstlenmesine izin verilmez. Bu sıradan çıkarılmalar Bakanlığın elektronik sistemi üzerinden konuya ilişkin yapı denetim kuruluşuna bildirimde bulunularak işleme konur. ç) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Bu fıkranın (c) bendi kapsamında takvim yılı içerisindeki sayının belirlenmesinde sözleşmenin imzalanmamasında Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme tarihi, sözleşme feshi halinde ise noter tarihi dikkate alınır. d) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Bu fıkranın (a) ve (b) bentleri uyarınca yürütülecek işlemlerde yapı denetim hizmet sözleşmesinin yapı denetim kuruluşundan kaynaklanan nedenlerle imzalanıp imzalanmadığı Bakanlığın elektronik sistemine ilgili idarelerce kaydedilir. Yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalanmayan işlerde, ilgili bentlerde belirtilen sürelerde yapı denetim kuruluşundan kaynaklanan nedenlerle bu sözleşmenin imzalanmadığının ilgili idarece elektronik sisteme kaydedilmesini müteakip yapı denetim kuruluşu hakkında Bakanlıkça bu fıkranın (c) ve (ç) bentleri uyarınca işlem tesis edilir. e) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Küme yapıda yer alan her bir yapı için söz konusu yapının kendi inşaat alanı dikkate alınarak bu fıkranın (a) ve (b) bentleri uyarınca o yapı için yapı denetimi hizmet sözleşme imzalama süresi uygulanır ve kümede yer alan her bir yapı için bu fıkra uyarınca ayrı ayrı işlem yürütülür. (5) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra yapı grubunun değişmesinin gerekmesi halinde; a) Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra yalnız yapı grubunun değişmesinin gerekmesi halinde bu işlemler (Ek ibare:RG-27/8/2021-31581) yapı denetim kuruluşunun bilgisi dâhilinde ilgili idarece yapılır. b) Yapı ruhsatı alınmadan yapı grubunun değişmesi gerektiğinin tespit edilmesi halinde (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) bu konunun ilgili idarece teyidinin yapılmasını müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun, o iş için görevlendirilmesi iptal edilerek, bu işin puanı yapı denetim kuruluşunun o grup için topladığı toplam puandan minha edilir. c) Yapı ruhsatı alındıktan sonra yapı grubunun yanlış belirlendiğinin tespit edilmesi halinde yapı grubunun (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) değiştiği tarihteki hizmet bedeli oranı ile yeni yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet dikkate alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapının yeni grubu için topladığı puanına eklenir. ç) Yapı ruhsatı alındıktan sonra yapının (Mülga ibare:RG-12/2/2022-31748) grubunun tadilat nedeniyle değişmesinin gerekmesi halinde yapı grubunun (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) değiştiği tarihteki hizmet bedeli oranı ile yeni yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet dikkate alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapının yeni grubu için topladığı puana eklenir ve önceki eklenen puan ise bir önceki grubu için topladığı toplam puandan minha edilir. (6) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanın değişmesinin gerekmesine ilişkin esaslar aşağıdadır: a) Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanının değişmesinin gerekmesi halinde bu işlemler (Ek ibare:RG-27/8/2021-31581) yapı denetim kuruluşunun bilgisi dâhilinde ilgili idarece yapılır. b) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanın artması halinde inşaat alanın (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) arttığı tarihteki hizmet bedeli oranı ile o yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ve artan inşaat alanı miktarı dikkate alınarak yapı denetim hizmet sözleşmesinin artan bedeli hesaplanır ve bu kadar puan kuruluşun o grup için topladığı puana ilave edilir. c) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanın azalması halinde sözleşmenin imzalandığı tarihteki o yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ve azalan inşaat alanı dikkate alınarak yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin azalma miktarı hesaplanır ve bu kadar puan kuruluşun o grup için topladığı puandan minha edilir. ç) Yapı ruhsatı alındıktan sonra toplam yapı inşaat alanın yanlış belirlendiğinin tespit edilmesi halinde yapı inşaat alanın (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) değiştiği tarihteki hizmet bedeli oranı ile o yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ve doğru olan yeni toplam inşaat alanı esas alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapı grubu için topladığı puanına yeniden eklenir. (7) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanı ve yapı grubunun birlikte değişmesinin gerekmesi halinde; a) Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra toplam yapı inşaat alanı ve yapı grubunun birlikte değişmesinin gerekmesi halinde bu işlemler (Ek ibare:RG-27/8/2021-31581) yapı denetim kuruluşunun bilgisi dâhilinde ilgili idarece yapılır. b) Yapı ruhsatı alınmadan yapı grubunun değişmesi gerektiğinin tespit edilmesi halinde Bakanlıkça o yapı için elektronik ortamda yapılan görevlendirme iptal edilerek, bu işin puanı yapı denetim kuruluşunun o grup için topladığı toplam puandan minha edilir. c) Yapı ruhsatı alındıktan sonra yapı grubunun ve/veya toplam yapı inşaat alanının yanlış belirlendiğinin tespit edilmesi halinde yapı grubunun (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) değiştiği tarihteki hizmet bedeli oranı ile yeni yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ve o anki toplam yapı inşaat alanı dikkate alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapının yeni grubu için topladığı puanına eklenir. ç) Yapı ruhsatı alındıktan sonra yapı grubunun ve toplam yapı inşaat alanının tadilat nedeniyle değişmesinin gerekmesi halinde yapı grubunun (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) değiştiği tarihteki hizmet bedeli oranı ile yapının yeni grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ve yapının o anki toplam yapı inşaat alanı dikkate alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapının yeni grubu için topladığı puana eklenir ve önceki eklenen puan ise bir önceki grubu için topladığı toplam puandan minha edilir. (8) Yapı denetim kuruluşlarının o grup için yapılan puanlandırmada puanlarının aynı olması halinde belge numarası küçük olan kuruluş o grup için yapılan sıralamada üstte yer alır. (9) 1/1/2019 tarihinden sonra Bakanlıktan izin belgesi alan yapı denetim kuruluşlarının ilk kez sıralamaya alınmasına ve sıralamadan çıkan kuruluşların yeniden sıralamaya alınmasına ilişkin esaslar aşağıdadır: a) (Mülga:RG-8/9/2023-32303) b) (Mülga:RG-8/9/2023-32303) c) Birinci fıkra uyarınca yapılan ilk sıralamadan sonra o il için yapılan sıralamalara ilk kez veya puansız olarak yeniden dahil olacak o il merkezli yapı denetim kuruluşları her bir grup için yapılan sıralamaya o gruptaki en az puanlı kuruluşa puanı eşit kabul edilerek dahil edilir. ç) Birinci fıkra uyarınca yapılan ilk sıralamadan sonra o il için yapılan sıralamalara ilk kez veya puansız olarak yeniden dahil olacak o il merkezli yapı denetim kuruluşları sıralamada o il merkezli herhangi bir kuruluş bulunmaması halinde izin belgesi iptal edilen ve Yönetmeliğin 12 nci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında kalan yapı denetim kuruluşları hariç sıralamada yer almayan o il merkezli her bir grup için en az puanlı yapı denetim kuruluşuna puanı eşit kabul edilerek her bir grupta sıralamaya alınır. d) Bu fıkranın (c) ve (ç) bentleri kapsamında o il merkezli puanı olan bir yapı denetim kuruluşunun bulunmaması halinde birinci fıkra uyarınca yapılan sıralamadan sonra o il için yapılan sıralamalara ilk kez veya puansız olarak yeniden dahil olacak o il merkezli yapı denetim kuruluşu puansız olarak sıralamaya dahil olur. e) Birinci fıkra uyarınca yapılan ilk sıralamadan sonra o il için yapılan sıralamalara puanlı olarak yeniden dahil olacak o il merkezli yapı denetim kuruluşları her bir grup için yapılan sıralamaya puanı o gruptaki en az puanlı yapı denetim kuruluşundan az ise puanı bu kuruluşa eşit kabul edilerek, fazla ise kendi puanıyla dahil edilir. Sıralamada yapı denetim kuruluşu bulunmaması halinde ise kendi puanıyla sıralamaya girer. f) Birinci fıkra uyarınca o il için yapılan ilk sıralamadan sonra ilk kez veya yeniden sıralamaya giren o il merkezli yapı denetim kuruluşu sıralamada yer alan kuruluşlara eşit puanla sıralamaya girmesi halinde sıralamadaki bu kuruluşların altında sıralamaya alınır. g) Birinci fıkra uyarınca o il için yapılan ilk sıralamadan sonra ilk kez veya yeniden sıralamaya giren birden fazla o il merkezli yapı denetim kuruluşunun aynı anda aynı puanla sıralamaya girmesi halinde bu kuruluşlar arasında belge numarası küçük olan sıralamaya daha üstte alınır. (10) Takvim yılı içinde sıralamadan ilk çıkarılmalarını müteakip 30 gün içerisinde sıralamaya dönen yapı denetim kuruluşları mevcut kendi puanıyla sıralamaya geri döner. (11) Diğer illerde yapı denetim kuruluşları aşağıda belirtilen durumlar ve esaslar çerçevesinde sıralamaya alınır: a) Faal yapı denetim kuruluşu bulunmayan ilde valilik binası esas alınarak en yakın ilde sıralamada yer alan ve (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) dört gruptaki toplam puanı en az olan kuruluş kendi puanıyla o il için Bakanlıkça (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) dört grup için yapılan sıralamaya da alınır. b) Faal yapı denetim kuruluşu bulunmayan il için sıralamaya alınan yapı denetim kuruluşu bu sırada o ilde görevlendirme yapılabilecek iş varsa sıralamaya alınmasını takip eden, yoksa sıralamaya alındıktan sonra o ilde görevlendirilebileceği bir yapı için ilgili idarece 6 ncı madde uyarınca verilen ilk onayı takip eden 15 gün içinde Yönetmeliğin 17 nci maddesinde belirtilen şartları sağlayamazsa diğer il için verilen bu hakkını kaybeder. Bu durumda sırasıyla diğer ilde faaliyet hakkı, sıralamada olan ve (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) dört gruptaki toplam puanı az olandan çoğa doğru en yakın ilde bulunan diğer yapı denetim kuruluşuna, en yakın ildeki kuruluşların şartları sağlayamaması halinde ise valilik binası esas alınarak bir sonraki yakın ildeki sıralamada yer alan kuruluşa puan esasına göre verilir. c) Puanların eşit olması halinde belge numarası küçük olan yapı denetim kuruluşuna öncelik verilir. Valilik binası esas alındığında mesafelerin eşit olması halinde ise alfabetik sıralamaya göre hareket edilir. ç) O il merkezli bir yapı denetim kuruluşunun sıralamaya girmesi halinde diğer ilden gelen yapı denetim kuruluşu o il için yapılan sıralamadan çıkarılır. d) Diğer ilde sıralamaya alındıktan sonra yapı denetim kuruluşunun diğer ilde sıralamada bir yılı doldurması halinde bu fıkra uyarınca diğer il için yeniden sıralamaya kuruluş alınır. Şartları sağlaması halinde aynı yapı denetim kuruluşu tekrar diğer il için sıralamaya alınabilir. Diğer il için yeni bir yapı denetim kuruluşunun sıralamaya alınması halinde bir önceki yapı denetim kuruluşu bu il için sıralamadan çıkarılır. e) Diğer ildeki sıralamadan çıkarılan yapı denetim kuruluşu diğer ilde görev üstlendiği yapıların denetimine sorumluluğundan düşene kadar devam eder. (12) Yapı denetim kuruluşları; a) Kanunun 8 inci maddesi uyarınca yeni iş almaktan men cezası alan yapı denetim kuruluşları ceza süresi boyunca, b) Bakanlıkça belgesi geçici olarak geri alınan yapı denetim kuruluşları belgesini tekrar alıncaya kadar, c) Yapı denetim izin belgesinin vizesi sona eren yapı denetim kuruluşları vize yaptırıncaya kadar, ç) Yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen asgari donanım ve şartları sağlamayan yapı denetim kuruluşları bu şartları sağlayıncaya kadar, d) Yönetmelikle kendileri için belirlenen yetki sınırını dolduran yapı denetim kuruluşları yetki sınırının altına ininceye kadar, e) Sorumluluk üstlendiği herhangi bir yapıda ayrılan denetim elemanının yerine ayrılmasını takip eden otuz (Değişik ibare:RG-30/5/2019-30789)(1) gün içerisinde yeni birini görevlendirmeyen yapı denetim kuruluşları yeni bir denetim elemanı görevlendirilinceye kadar, f) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) Sıralamadan çıkarılmayı talep eden yapı denetim kuruluşu talebini takip eden en az 90 gün sıralamadan çıkarılmak koşuluyla yeniden sıralamaya alınmayı talep edinceye kadar, sıralamadan çıkarılır. (13) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra, görevlendirme yapılan yapının Kanun kapsamında yapılacak bir yapı olmadığının anlaşılması halinde, görevlendirme yapılan yapı denetim kuruluşunun duruma ilişkin olarak Valiliğe (Değişik ibare:RG-9/3/2023-32127) (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) başvuruda bulunması ve bu konunun Valilikçe (Değişik ibare:RG-9/3/2023-32127) (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) teyidinin yapılarak, elektronik ortamda YİBF iptaline ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesine müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun, o iş için görevlendirilmesi kaldırılır ve bu işin puanı o grup için topladığı toplam puandan minha edilir. (14) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) Elektronik ortamda görevlendirme yapıldıktan sonra yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesihli veya kısmi bitmiş olan bir YİBF (Yapıya İlişkin Bilgi Formu) var iken müellifler tarafından yeni bir YİBF kaydının yapıldığının anlaşılması halinde, görevlendirme yapılan yapı denetim kuruluşunun duruma ilişkin olarak Valiliğe (Değişik ibare:RG-9/3/2023-32127) (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) başvuruda bulunması ve bu konunun Valilikçe (Değişik ibare:RG-9/3/2023-32127) (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) teyidinin yapılarak, elektronik ortamda YİBF iptaline ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesine müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun, o iş için görevlendirilmesi kaldırılır ve bu işin puanı o grup için topladığı toplam puandan minha edilir. (15) (Ek:RG-12/2/2022-31748) Yapının, birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında kalıp kalmadığına ilişkin yapılacak değerlendirmede; a) Küme yapılarda küme yapı içerisinde kalan tüm yapıların inşaat alanı, b) Yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesihli işlerde onaylı fesih seviyesinden sonra yapının kalan inşaat alanı, dikkate alınır. (16) (Ek:RG-12/2/2022-31748) I., II., III. ve IV. yapı grubuna giren yapılar için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkralar ile 8 inci maddenin dokuzuncu fıkrası uyarınca yürütülecek işlemlerde Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet konusunda, Yönetmeliğin 26 ncı maddesinde yer alan ve o yapının yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeli hesabında kullanılması gereken birim maliyet dikkate alınır. Yapı denetim hizmet sözleşmesini imzalayacak yapı denetim kuruluşunun belirlenmesi MADDE 8 – (1) İlgili idarece 6 ncı madde gereği verilen onayın sırası gözetilerek yapının bulunduğu ilde 7 nci madde kapsamında yapının yer aldığı yapı grubu için yapılan sıralamada en üstte yer alan yapı denetim kuruluşu elektronik ortamda o yapı için yapı denetimi hizmet sözleşmesini imzalamak üzere belirlenir. (2) En üstte yer alan yapı denetim kuruluşunun görevlendirileceği iş nedeniyle daha önce yeni iş almaktan men cezası almış olması halinde yapının yer aldığı yapı grubu için yapılan sıralamada yer alan bir sonraki yapı denetim kuruluşu belirlenir. (3) Yeni iş almaktan men cezası alınmasına sebep olan yapının, bulunduğu il için yapılan sıralamada, denetim sorumluluğunu üstlenebilecek o yapı nedeniyle yeni iş almaktan men cezası almış olan yapı denetim kuruluşundan başka bir yapı denetim kuruluşunun bulunmaması halinde; a) Denetim sorumluluğunu üstlendiği yapı nedeniyle yapı denetim kuruluşunun yeni iş almaktan men cezası alması ve bu yapının bulunduğu il için yapılan sıralamada o kuruluştan başka bir yapı denetim kuruluşunun bulunmaması halinde 7 nci maddede belirtilen esaslar dahilinde valilik binası esas alınarak en yakın ilde yapının yer aldığı gruba dair yapılan sıralamada yer alan yapı denetim kuruluşu Bakanlıkça elektronik ortamda bu yapı için görevlendirilir. b) Valilik binası esas alındığında mesafelerin eşit olması halinde ise alfabetik sıralamaya göre hareket edilir. c) En yakın ilde sıralamada yer alan yapı denetim kuruluşlarının yeni iş almaktan men cezasına sebep olan yapı için bu maddede belirtilen şartları sağlayamaması halinde valilik binası esas alınarak en yakın diğer ilden bir yapı denetim kuruluşu elektronik ortamda görevlendirilir. (4) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Elektronik ortamda görevlendirilen yapı denetim kuruluşunun görevlendirilmesini müteakip toplam yapı inşaat alanı 50.000 (dahil) m2’ye kadar olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 8 iş günü, 50.000 m2’nin üzerinde olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 iş günü içinde o yapı için gerekli denetim elemanlarını görevlendirmemesi durumunda; a) Elektronik ortamda belirlenen yapı denetim kuruluşu, görevlendirilmesini müteakip toplam yapı inşaat alanı 50.000 m2’ye (dahil) kadar olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 8 iş günü, 50.000 m2’nin üzerinde olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 iş günü içinde o yapı için Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen gerekli denetim elemanlarını görevlendirmeyerek yapının denetim sorumluluğunu üstlenmemesi halinde bu hakkını kaybeder ve Bakanlıkça yapı için bu maddede belirtilen esaslar dahilinde yeniden elektronik ortamda görevlendirme yapılarak, yapının denetim sorumluluğunu üstlenmeyen yapı denetim kuruluşu 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamalardan 60 gün süreyle çıkarılır ve bu sürede yeni bir denetim işinin sorumluluğunu üstlenmesine izin verilmez. Bu fıkra kapsamında yapı denetim kuruluşları hakkında sıradan çıkarılarak yeni bir işin denetim sorumluluğunu üstlenmelerine izin verilmemesine ilişkin uygulanan süre Endüstri Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler ve Sanayi Siteleri onaylı sınırı içerisindeki yapılarda gerçekleşen fiiller için %50 arttırılır. b) Bu fıkra hükmüne göre yapı denetim kuruluşunun sıradan çıkarılarak yeni bir işin denetim sorumluluğunun üstlenmesine izin verilmemesine yönelik işlem, Bakanlığın elektronik sistemi üzerinden konuya ilişkin yapı denetim kuruluşuna bildirimde bulunularak, sıradan çıkarılmayı gerektiren eylemin gerçekleştiği tarihi takip eden 60 gün veya 60 günün %50 arttırılması sonucu bulunan süre boyunca uygulanır. c) Denetim elemanı görevlendirmeleri yapı denetim kuruluşunun, ilgili personelini Bakanlığın elektronik sistemi üzerinde daveti üzerine ilgili denetim elemanın onayı ile gerçekleşir. ç) Elektronik ortamda görevlendirilmesini müteakip toplam yapı inşaat alanı 50.000 m2’ye (dahil) kadar olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 8 inci iş günü, 50.000 m2’nin üzerinde olan yapıda ise (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 inci iş günü sonunda gerekli denetim elemanlarının söz konusu yapıda eksiksiz bulunduğu Bakanlıkça tespit edilen yapı denetim kuruluşları hakkında bu fıkranın (a) bendi uyarınca sıradan çıkarılma işlemi uygulanmaz. d) Elektronik ortamda görevlendirilmesini müteakip yapı denetim kuruluşunca denetim elemanı görevlendirmesi 50.000 m2’ye (dahil) kadar olan yapıda (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 8 iş günü, 50.000 m2’nin üzerinde olan yapıda ise (Değişik ibare:RG-8/9/2023-32303) 11 iş günü içerisinde yapılmasına rağmen bu süre sona ermeden, görevlendirilen denetim elemanın vefatı veya kuruluştan istifa etmesi nedeniyle o yapıyla ilişiğinin kesilmesi halinde süre sonunda bu fıkranın (a) bendi uyarınca yürütülecek işlemlerde Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunca yapıda o statüde denetim elemanı görevlendirilmiş kabul edilir. e) Küme yapıda yer alan her bir yapı için söz konusu yapının kendi inşaat alanı dikkate alınarak bu fıkranın (a) bendi uyarınca o yapı için denetim elemanı görevlendirme süresi uygulanır ve kümede yer alan her bir yapı için bu fıkra uyarınca ayrı ayrı işlem yürütülür. f) (Ek:RG-29/11/2024-32737) Mahallinde yapımına hiç başlanılmamış yapılar için (a) bendinde belirtilen sürelerde yardımcı kontrol elemanı görevlendirilme şartı aranmaz. (5) Elektronik ortamda yapı denetim kuruluşu belirleme işlemleri Bakanlıkça her iş günü mesai bitimini müteakip yapılır. (Ek cümle:RG-27/8/2021-31581) Yazılım sisteminde yapılan iyileştirme ve geliştirme çalışması gibi mücbir durumlarda Bakanlıkça elektronik ortamda yapı denetim kuruluşlarını belirleme işlemleri yedi iş gününe kadar ertelenebilir. (6) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) Elektronik dağıtımda yer alacak yapıların gruplanarak küme yapı olarak birlikte dağıtıma konu olabilmesi için aşağıdaki esaslar belirlenmiştir: a) Küme yapıya ilişkin 30 günlük süre o kümede yer alan bir yapıya ilişkin ilk kayıt tarihinden itibaren başlar. b) Küme yapıda yer alan bir yapıya ilişkin olarak yapı denetimi hizmet sözleşmesini imzalayacak yapı denetim kuruluşunun elektronik ortamda belirlenmesinde bu kümede toplam yapı denetimi hizmet bedeli en fazla olan grup esas alınarak, 7 nci madde doğrultusunda yapılan sıralamada en üstte yer alan kuruluş bu yapılardan herhangi biri nedeniyle yeni iş almaktan men cezası almamak koşuluyla görevlendirilir. Aksi halde sıradaki bir sonraki kuruluşa bu hak geçer. Bedellerin eşit olması halinde ise metrekaresi fazla olan grup esas alınır. c) Küme yapı için elektronik ortamda belirlenen yapı denetim kuruluşu yapılara dair görevlendirme yapılacağı esnada 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamada yer almaması halinde (b) bendi doğrultusunda yeni bir yapı denetim kuruluşu belirlenir. ç) Küme yapı içinde yer alan yapılardan, yapı denetim kuruluşunun son işi kapsamında kalanlarda, (b) bendi uyarınca belirlenen yapı denetim kuruluşu sadece 7 nci maddenin on ikinci fıkrasının (d) bendi kapsamında sıralamada yer almasa da, Bakanlıkça elektronik ortamda öncelikle o kuruluş görevlendirilir. d) (Mülga:RG-26/10/2019-30930) e) (Değişik:RG-27/8/2021-31581) Küme yapıda yer alan yapı veya yapılara ilişkin bilgilerin yanlış olması nedeniyle yapının küme yapı içerisinde yer almadığının ve/veya küme yapıya ilişkin görevlendirmenin yanlış gruptan yapıldığının yapı ruhsatı alınmadan önce anlaşılması halinde, Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun o iş veya işler için görevlendirilmesi kaldırılır ve söz konusu işin veya işlerin puanı yapı denetim kuruluşunun üzerinden düşülür. f) (Mülga:RG-9/3/2023-32127) g) (Değişik:RG-26/10/2019-30930) Küme yapı içinde yer alan yapılarda daha sonraki aşamada, yapı müteahhidi bilgisinin yanlış olması durumu hariç olmak üzere, yapı müteahhidi değişikliği olması halinde yapı o küme yapı içinde kalmaya devam eder. ğ) (Değişik:RG-9/3/2023-32127) Küme yapı içerisinde; birden fazla adada yapı olması halinde Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme ada numarası küçük olandan büyüğe doğru, ada içerisinde birden fazla parselde yapı olması halinde Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme parsel numarası küçük olandan büyüğe doğru yapılır. h) Küme yapıda yer alan bir yapı için herhangi bir nedenle yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalanamaması ve kuruluşun görevlendirmesinin Bakanlıkça kaldırılması veya imzalanan sözleşmenin yapı denetim kuruluşundan kaynaklanan nedenlerle feshi halinde bu yapı ile sekizinci fıkradaki durumlar hariç bundan sonra elektronik ortamda görevlendirme yapılacak söz konusu kümede yer alan yapılar için (b) bendi doğrultusunda yeni bir yapı denetim kuruluşu belirlenir. (7) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik:RG-26/10/2019-30930) Mevcut yapı veya yapılara ilave olarak aynı alanda inşa edilecek istinat duvarı, havuz ve benzeri eklentilere ilişkin görevlendirmeler için; a) Bu eklentilere ilişkin belirlemeler ilgili idarece yapılır. b) Bakanlıkça, yapı veya küme yapıya yapılacak eklentilerde, 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamada olması veya son işi olmak koşuluyla yalnız 7 nci maddenin on ikinci fıkrasının (d) bendi uyarınca sıralamada yer almaması halinde, öncelikle eklenti yapılacak yapı veya küme yapının yapı denetim kuruluşu görevlendirilir. c) Elektronik ortamda görevlendirme yapılacak eklentinin, denetimi farklı yapı denetim kuruluşları tarafından yürütülen birden fazla yapı veya küme yapıya ait olması halinde (b) bendindeki öncelikli hak, yapılardaki veya küme yapılardaki görevlendirme sıralaması ilk olandan sonrakine doğru verilir. ç) Bu fıkra kapsamında elektronik ortamda görevlendirme yapılacak yapının denetiminin yapı denetim kuruluşu veya kuruluşlarının o iş nedeniyle yeni iş almaktan men cezası alması veya başka bir nedenle üstlenilememesi halinde, yapı için bu maddedeki esaslar dahilinde Bakanlıkça elektronik ortamda yeni bir yapı denetim kuruluşu belirlenir. d) (Değişik:RG-27/8/2021-31581) Bu fıkra uyarınca yapı denetim kuruluşu görevlendirmesi yapıldıktan sonra yapı ruhsatı alınmadan önce yapının eklenti olmadığının veya yanlış yapıya eklenti yapıldığının anlaşılması halinde, ilgili idarece durumun teyidinin yapılmasını müteakip Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun o iş için görevlendirilmesi kaldırılarak söz konusu işin puanı yapı denetim kuruluşunun üzerinden düşülür. e) (Mülga:RG-9/3/2023-32127) (8) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) Elektronik dağıtıma konu yapı denetim hizmet sözleşmesi fesihli işte; a) Fesihli yapı denetim hizmet sözleşmesi 1/1/2019 tarihinden önce imzalanmışsa o iş nedeniyle yeni iş almaktan men cezası almaması koşuluyla 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamada olması veya son işi olmak koşuluyla yalnız 7 nci maddenin on ikinci fıkrasının (d) bendi uyarınca sıralamada yer almaması halinde öncelikle sözleşmesi son feshedilen yapı denetim kuruluşu o yapıda görevlendirilir. b) Fesihli yapı denetim hizmet sözleşmesi 1/1/2019 tarihinden sonra imzalanmışsa, sözleşmenin yapı denetim kuruluşundan kaynaklanmayan nedenlerle fesih olması halinde 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamada olması veya son işi olmak koşuluyla yalnız 7 nci maddenin on ikinci fıkrasının (d) bendi uyarınca sıralamada yer almaması halinde öncelikle sözleşmesi feshedilen yapı denetim kuruluşu o yapıda görevlendirilir. (9) (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (Değişik ibare:RG-12/2/2022-31748) Yedinci fıkra ve sekizinci fıkra kapsamında yapılan görevlendirmelerde yapı ruhsatı alınması aşamasından önce yapı grubunun değişmesi o yapıda aynı yapı denetim kuruluşunun bu fıkralar kapsamında görevine devam etmesine engel değilse bu nedenle yapılan görevlendirmeler kaldırılmaz. Yapı grubunun değiştiği tarihteki yeni yapı grubu için Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet ile hizmet bedeli oranı dikkate alınarak hesaplanacak yapı denetim hizmet bedeli nispetinde puan yapı denetim kuruluşunun o yapının yeni grubu için topladığı puana eklenir ve önceki eklenen puan ise bir önceki grubu için topladığı toplam puandan minha edilir. (10) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Bu madde uyarınca elektronik ortamda görevlendirilen yapı denetim kuruluşunun o yapıda hatalı görevlendirildiğinin Bakanlıkça tespit edilmesi halinde sorumlu yapı denetim kuruluşu tespiti müteakip 60 gün süreyle, Bakanlığın elektronik sistemi üzerinden konuya ilişkin yapı denetim kuruluşuna bildirimde bulunularak, 7 nci madde uyarınca yapılan sıralamalardan çıkarılır ve kuruluşun bu süre boyunca yeni bir işin denetim sorumluluğunu üstlenmesine izin verilmez. (11) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Bakanlığın elektronik sistemi üzerinden ilgili idarece yapıya ilişkin ruhsat onayı verilmeden önce yapıya ilişkin bilgilerin doğruluğu yapı denetim kuruluşunca aynı elektronik sistem üzerinden onaylanır. Hatalı görevlendirmeye ilişkin bilgiler ilgili idareye düzelttirilmeden bu onay yapı denetim kuruluşunca verilmez. (12) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Yapı denetim kuruluşunun on birinci fıkra kapsamında yaptığı onaya rağmen Bakanlıkça hatalı görevlendirme yapıldığının tespit edilmesi halinde söz konusu durum ilgili yapı denetim kuruluşu hakkında gerçeğe aykırı beyan veya bilgi/belge vermesi sebebiyle o yapı için hatalı görevlendirmeye sebebiyet vermek olarak kabul edilerek Bakanlıkça onuncu fıkra kapsamında işlem tesis edilecektir. (13) (Ek:RG-9/3/2023-32127) Yapı denetim sisteminde o yapıya ilişkin ruhsat onayı verildikten sonra yapı için başka bir ruhsat düzenlenmesine bağlı olmaksızın Bakanlığın elektronik sisteminde sehven seçeneği seçilerek yapıya ilişkin ilgili bilgide değişikliğe gidilmesi nedeniyle hatalı görevlendirmeye sebebiyet verildiğinin anlaşılması durumu Bakanlıkça hatalı görevlendirme için yapı ruhsatı alındıktan sonra bilgilerin yanlış olması olarak değerlendirilir. (14) (Ek:RG-8/9/2023-32303)(2) İstanbul İli, yapı denetim kuruluşlarının görevlendirilmeleri bakımından Adalar, Ataşehir, Çekmeköy, Kartal, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sultanbeyli, Şile ve Tuzla ilçelerinden oluşan 1 inci bölge, Beşiktaş, Beykoz, Beyoğlu, Eyüpsultan, Kadıköy, Kağıthane, Sarıyer, Şişli, Ümraniye ve Üsküdar ilçelerinden oluşan 2 nci bölge, Arnavutköy, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Esenler, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Küçükçekmece, Sultangazi ve Zeytinburnu ilçelerinden oluşan 3 üncü bölge ve Avcılar, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca, Esenyurt ve Silivri ilçelerinden oluşan 4 üncü bölge olmak üzere dört bölge olarak değerlendirilir. Kuruluş merkezinin bulunduğu bölge dışındaki bölgelerde görev almak istemeyen ve Bakanlığa dilekçe ile başvuran yapı denetim kuruluşlarına yedinci ve sekizinci fıkralardaki durumlar hariç diğer bölge veya bölgelerden görevlendirme yapılmaz. Başvurular, Bakanlıkça en geç 7 iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Eski işlerde sıradan çıkarılma GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-30/5/2019-30789)(1) (1) Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlıkça elektronik ortamda yapılan görevlendirmeler için 20 gün beklenerek 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında uygulanan sıralamadan çıkarılma süreleri 20 gün olarak uygulanır. (2) 7 nci maddenin dördüncü fıkrasının (c) ve (ç) bentleri uyarınca yürütülecek işlemlerde bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlıkça elektronik ortamda yapılan görevlendirmeler dikkate alınmaz. (3) (Ek:RG-26/10/2019-30930) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte hakkında uygulanmakta olan sıradan çıkarılma işlemi devam eden yapı denetim kuruluşları için söz konusu sıradan çıkarılma süreleri konusunda bu Tebliğin yapı denetim kuruluşu lehine olan hükümleri uygulanır. (4) (Ek:RG-26/10/2019-30930) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılan işler 7 nci maddenin dördüncü fıkrasının (c) bendinin son cümlesi kapsamında dikkate alınmayıp, aynı bendin diğer hükümleri kapsamında değerlendirilir. (5) (Ek:RG-26/10/2019-30930) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılan işler, 8 inci maddenin altıncı fıkrasının (f) bendi ve yedinci fıkrasının (e) bendi kapsamında yürütülecek sıradan çıkarılma işlemlerinde dikkate alınmaz. (6) (Ek:RG-26/10/2019-30930) Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirmesi yapılan ve bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte yapı denetim kuruluşuna o iş için verilen denetim elemanı görevlendirme süresi sona ermeyen işlerde 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamında yürütülecek işlemler bu Tebliğe göre tamamlanır. Ancak bu durumdaki işlerden Endüstri Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler ve Sanayi Siteleri onaylı sınırı içerisindeki yapılarda gerçekleşen fiiller için yapılacak sıradan çıkarılma işlemlerinde %50 artırım uygulanmaz. (7) (Ek:RG-29/11/2024-32737) Yapı denetim kuruluşunun bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirildiği ve görevlendirmesi devam eden bir işte, 7 nci maddenin dördüncü fıkrasının (c) bendi uyarınca 90 günlük sıradan çıkarılmaya konu fiili için sıradan çıkarılma süresi 60 gün olarak uygulanır. Eski işlerde yapı denetim kuruluşunun denetim elemanı görevlendirme ve sözleşme imzalama süreleri GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-26/10/2019-30930) (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlıkça elektronik ortamda görevlendirme yapılan ve bu görevlendirmesi kaldırılmayan işlerde 7 nci ve 8 inci maddenin ilgili hükümleri uyarınca yürütülecek işlemlerde yapı denetim kuruluşunun denetim elemanı görevlendirme ve sözleşme imzalama süreleri konusunda bu Tebliğin yapı denetim kuruluşunun lehine olan hükümleri dikkate alınır. Mevcut gruplarda ve yeni oluşturulacak grupta ilk sıralama işlemleri GEÇİCİ MADDE 3 – (Ek:RG-12/2/2022-31748) (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte 7 nci maddenin birinci fıkrası kapsamında her bir yapı grubu için ayrı ayrı yapılacak ilk sıralamada; a) 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında yapı denetim kuruluşlarının sıralanmasında, I., II. ve III. grupların mevcut puanlamaları ve sıralamaları ile bu Tebliğ hükümleri dikkate alınarak işlemlere devam edilir. b) 7 nci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında yeni oluşturulan IV. yapı grubu için sıralamaya girmesi mümkün olan yapı denetim kuruluşlarının puanı sıfır kabul edilir ve belge numarası küçükten büyüğe doğru sıralanır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Son Hükümler Yürürlük MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2019 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 10 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini (Değişik ibare:RG-9/3/2023-32127) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür. __________________ (1) Bu değişiklik 1/7/2019 tarihinde yürürlüğe girer. (2) Bu değişiklik yayımı tarihinden bir ay sonra yürürlüğe girer. Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin Tarihi Sayısı 29/12/2018 30640 Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin Tarihi Sayısı 1. 30/5/2019 30789 2. 26/10/2019 30930 3. 27/8/2021 31581 4. 12/2/2022 31748 5. 9/3/2023 32127 6. 8/9/2023 32303 7. 29/11/2024 32737- Ege Denizinde Art Arda Depremler: Prof. Dr. Ahmet Ercan'dan Kritik Uyarı
Son günlerde Ege Denizi ve özellikle Santorini Adası çevresinde art arda depremler meydana gelmektedir. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Yunan sismoloji merkezlerinin verilerine göre, en büyüğü 4.8 büyüklüğünde olmak üzere birçok deprem ve depremcik kaydedilmiştir. Deprem uzmanları, bölgedeki sismik hareketliliğin olağandışı olduğunu ve bunun bir yanardağ aktivitesine işaret edebileceğini belirtmektedir. Jeofizik uzmanı Prof. Dr. Ahmet Ercan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bu depremlerin odak derinliklerinin 1 ile 5 kilometre arasında değiştiğini ve bunun yanardağ kökenli bir hareketlilik olduğunu ifade etti. Ercan’a göre, magmanın 2200°C sıcaklık ve 250 bar basınç ile yer kabuğunu delerek yüzeye çıkma eğiliminde olduğu görülmektedir. Eğer silikatlı lav püskürmesi gerçekleşirse, yanardağ bombalarının da fırlatılabileceği konusunda uyardı. Prof. Dr. Ahmet Ercan, olası bir volkanik patlamanın 5.0 ile 7.0 büyüklüğünde depremlere neden olabileceğini ve bunun sonucunda süpürtü dalgalarının (tsunami) oluşabileceğini belirtti. Bu tür dalgaların, Ege Adaları, Girit, Mora Yarımadası, Pelepones ve Türkiye'nin Teke Yarımadası kıyılarını etkileyebileceğini vurguladı. Önlem alınması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Ercan, Santorini ve çevresindeki adalarda bulunan yerleşim alanlarının boşaltılması, deniz ulaşımının sınırlandırılması ve balıkçılık faaliyetlerinin durdurulması gerektiğini belirtti. Yetkililerin ve bölge halkının dikkatli olması, olası gelişmelere karşı hazırlıklı bulunması gerektiği ifade edilmektedir. Yetkililer, bölgedeki sismik aktivitenin ve volkanik hareketliliğin yakından takip edildiğini ve olası tehlikelere karşı önlem alınacağını açıkladı. Kamuoyunun, resmi makamlardan yapılan açıklamaları takip etmesi ve gereksiz paniğe kapılmadan tedbirli olması gerektiği belirtilmektedir.- Ukrayna İHA Saldırıları Rusya'nın Ryazan Petrol Rafinerisini Hedef Aldı
Rusya’nın Ryazan bölgesinde bulunan stratejik petrol rafinerisi, Ukrayna'ya ait insansız hava araçları (İHA) tarafından 48 saat içinde ikinci kez hedef alındı. Saldırı sonrası büyük bir yangın çıktı ve tesiste önemli maddi hasar meydana geldi. Ryazan Valisi Pavel Malkov, gece boyunca 8 İHA'nın düşürüldüğünü, Kursk bölgesinde 6 ve Belgorod bölgesinde 1 İHA'nın imha edildiğini açıkladı. Saldırılarda can kaybı yaşanmazken, rafinerinin kritik bölümlerinde büyük tahribat oluştuğu bildirildi. Rusya’dan Açıklama: Hava Savunması AlarmdaRusya Savunma Bakanlığı, ülke genelinde 121 Ukrayna İHA'sının hedef alındığını ve bunların 15’inin Ryazan bölgesinde imha edildiğini duyurdu. Savunma yetkilileri, Ukrayna’nın saldırılarını artırdığını ve enerji altyapısını hedef aldığını belirterek, olası yeni saldırılara karşı önlemlerin güçlendirildiğini açıkladı. Ryazan Rafinerisi: Rusya İçin Kritik Öneme SahipRyazan petrol rafinerisi, yıllık 13,1 milyon metrik ton (günlük 262.000 varil) işleme kapasitesiyle Rusya’nın en büyük petrol rafinerilerinden biri olarak öne çıkıyor. Ülkenin toplam rafinaj kapasitesinin yaklaşık %5’ini oluşturan tesis, Moskova’ya ve çevresine yakıt tedarikinde kilit bir rol oynuyor. 2024 yılında tesisin üretim verileri şu şekilde: 2,2 milyon ton benzin 3,4 milyon ton dizel 4,3 milyon ton fuel oil 1 milyon ton jet yakıtı Bu saldırıların ardından Rus petrol ihracatında aksaklık yaşanabileceği tahmin ediliyor. Ukrayna, Rusya'nın Füze Üretim Tesisini de Hedef AldıUkrayna yetkilileri, Ryazan rafinerisi ile birlikte Bryansk bölgesindeki Kremniy tesisini de hedef aldıklarını açıkladı. Kiev yönetimi, bu tesisin Rusya’ya füze bileşenleri ürettiğini ve savaşın gidişatını değiştirebilecek kritik bir nokta olduğunu belirtti. Saldırıdan Sonra Sosyal Medyada Yayınlanan GörüntülerSaldırıların ardından sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, Ryazan’da dev alevlerin yükseldiği ve gökyüzünün kırmızıya büründüğü görülüyor. Yangın nedeniyle bölgedeki halkın endişeye kapıldığı ve yetkililerin yangını söndürmek için yoğun çaba sarf ettiği bildirildi. Çatışmalar Yeni Bir Aşamaya mı Geçiyor?Son saldırılar, Ukrayna'nın Rusya'nın enerji altyapısını doğrudan hedef almaya başladığını ve savaşın yeni bir boyuta taşındığını gösteriyor. Rusya'nın karşılık olarak hangi adımları atacağı ise belirsizliğini koruyor. Rusya ve Ukrayna arasındaki bu tür saldırıların enerji piyasaları üzerinde de büyük bir etkisi olması bekleniyor. Rafinerilere yönelik saldırılar, Rusya’nın petrol üretimi ve ihracatını sekteye uğratabilir, bu da küresel enerji fiyatlarını etkileyebilir. Gelişmeleri takip etmek için haberimizi güncellemeye devam edeceğiz.- Bursa’da Turizm Denetimi: 161 Otel ve Tesis Mühürlendi!
Bursa’da, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi doğrultusunda yürütülen denetimlerde, ruhsatsız ve eksiklikleri bulunan 161 otel, konaklama tesisi ve köşk evi mühürlendi. Bu tesisler arasında, Uludağ’ın ünlü Çobankaya mevkisinde faaliyet gösteren 25 köşk evi de yer alıyor. Denetimler, turizm sektöründe kayıt dışı faaliyet gösteren işletmelerin tespit edilmesi ve güvenli bir turizm altyapısı oluşturulması amacıyla gerçekleştirildi. Genelge ile Hareket Geçildi: “Kayıt Dışı Faaliyetlere İzin Yok!” Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, 81 il valiliğine gönderdiği yazıda, turizm işletme belgesi olmayan ve kayıt dışı faaliyet gösteren işletmelerin tespit edilmesi talimatını verdi. Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan’ın imzasını taşıyan yazıda, Turizmi Teşvik Kanunu’na aykırı hareket eden işletmelerin denetlenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması istendi. Bursa Valiliği’nin talimatıyla harekete geçen Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, 17 ilçede kapsamlı bir denetim gerçekleştirdi. Denetimlerde, ruhsatı olmayan, iş yeri açma belgesi bulunmayan ve tesislerinde eksiklikler tespit edilen 161 işletme mühürlenerek faaliyetleri durduruldu. Uludağ’daki Köşk Evlerine Operasyon! Uludağ’ın Çobankaya mevkisi, özellikle kış turizmi için bölgenin en gözde noktalarından biri. Ancak, bu bölgede faaliyet gösteren 25 köşk evi, yapılan denetimlerde eksiklikleri nedeniyle mühürlendi. Jandarma, zabıta ekipleri ve Milli Parklar görevlileri tarafından gerçekleştirilen operasyonda, köşk evlerinde konaklayan tatilciler, aynı işletmeye ait başka bir otele yerleştirildi. Bu adım, bölgedeki turizm faaliyetlerini kısa süreliğine etkilemiş olsa da, uzun vadede daha güvenli ve kaliteli bir konaklama deneyimi sunmayı hedefliyor. Turizmde Kalite ve Güvenlik Vurgusu Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu tür denetimlerle turizm sektöründe kalite standartlarını yükseltmeyi ve vatandaşların güvenli bir tatil deneyimi yaşamasını hedefliyor. Özellikle ruhsatsız ve eksiklikleri bulunan işletmelerin faaliyetlerine son verilmesi, hem turistlerin hem de sektörün geleceği açısından büyük önem taşıyor. Bakanlık, bu tür denetimlerin turizm sektöründe düzeni sağlamak ve sektörün itibarını korumak için gerekli olduğunu vurguluyor. Bursa’da Turizm İstatistikleri: Neler Değişecek? 161 tesisin mühürlenmesi, Bursa’daki konaklama sektöründe önemli bir boşluk yaratabilir. Özellikle Uludağ’da faaliyet gösteren köşk evlerinin kapatılması, bölgedeki turizm hareketliliğini kısa süreliğine etkileyebilir. Ancak, bu adımın uzun vadede daha güvenli ve kaliteli bir turizm altyapısı oluşturacağı öngörülüyor. Bursa’nın turizm potansiyelinin korunması ve geliştirilmesi için bu tür denetimlerin sıklaştırılması gerekiyor. Vatandaşlar ve Sektör Temsilcileri Ne Diyor? Turistler, denetimlerin güvenli bir tatil için gerekli olduğunu belirtirken, bazıları konaklama yerlerinin ani kapatılması nedeniyle mağdur olduklarını ifade ediyor. Sektör temsilcileri ise, denetimlerin adil bir şekilde yapılmasını ve ruhsatlandırma süreçlerinin hızlandırılmasını talep ediyor. Ayrıca, bu tür operasyonların önceden duyurulması ve işletmelerin eksikliklerini gidermesi için süre tanınması gerektiğini savunuyorlar. Sonraki Adımlar: Denetimler Devam Edecek! Kültür ve Turizm Bakanlığı, benzer denetimleri diğer illerde de gerçekleştireceğini açıkladı. Özellikle turizm cenneti olarak bilinen Antalya, Muğla ve İzmir gibi şehirlerde de kapsamlı denetimlerin yapılması bekleniyor. Bu adımlar, turizm sektöründe düzenin sağlanması ve vatandaşların güvenli bir tatil deneyimi yaşaması için büyük önem taşıyor. Bursa’da gerçekleştirilen bu operasyon, turizm sektöründe düzen ve kalite adına önemli bir adım oldu. Hem vatandaşların hem de turistlerin güvenliği için bu tür denetimlerin sıklaştırılması, sektörün geleceği açısından büyük önem taşıyor. Turizmde kalite ve güvenlik için denetimler artarak devam edecek.- 81 İle Gönderilen Sosyal Konut Genelgesi ile Konut Seferberliği Başlıyor
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, vatandaşların konut ihtiyacını karşılamak amacıyla önemli bir adım attı. Bakan Murat Kurum’un imzasıyla 81 ilin valiliklerine gönderilen genelge ile sosyal konut yapımı için uygun arazilerin belirlenmesi talimatı verildi. Genelgede, öncelikle hazine veya belediye mülkiyetinde bulunan taşınmazların tespit edilmesi istendi. Bu kapsamda, TOKİ (Toplu Konut İdaresi Başkanlığı) tarafından ülke genelinde sosyal konut projelerinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Anayasa’daki Konut Hakkı Vurgulandı Genelgede, Anayasa’nın “konut hakkı” ile ilgili maddesine atıf yapılarak, devletin vatandaşların barınma ihtiyacını karşılamakla yükümlü olduğu hatırlatıldı. “Devlet, şehirlerin özelliklerini ve çevre koşullarını gözeten bir planlama çerçevesinde, konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alır, ayrıca toplu konut teşebbüslerini destekler” ifadesiyle, sosyal konut projelerinin hukuki dayanağına dikkat çekildi. Nüfusa Göre Konut Planlaması Yapılacak Sosyal konut projeleri kapsamında, kent merkezleri ve ilçelerde nüfus yoğunluğuna göre konut sayıları belirlenecek. Nüfusu 10 bin ve altında olan ilçelerde en az 100 konut, nüfusu 10 binden fazla olan ilçelerde ise en az 500 konut yapılması hedefleniyor. Valiliklerden, konut yapımına uygun arazilerin belirlenmesi ve bu arazilerin hazine veya belediye mülkiyetinde olmasına özen gösterilmesi istendi. Arazi Seçiminde Kritik Kriterler Genelgede, sosyal konutların inşa edileceği arazilerin seçiminde dikkat edilmesi gereken kriterler de sıralandı. Altyapı ve ulaşım imkanlarına yakın, topoğrafya bakımından konut yapımına uygun alanların tercih edilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, tarım arazileri, ormanlık alanlar, sulak bölgeler veya sit alanları gibi koruma altındaki bölgelerin dışında kalan arazilerin belirlenmesi talimatı verildi. Valiliklerden, bu kriterlere uygun arazilerle ilgili detaylı bilgilerin toplanarak bakanlığa iletilmesi istendi. TOKİ’nin Sosyal Konut Karnesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın açıklamasına göre, TOKİ bugüne kadar 1 milyon 481 bin sosyal konut ve 47 bin 905 sosyal donatıyı tamamlayarak vatandaşların hizmetine sundu. Bu projelerle, 5 milyon dar gelirli vatandaşa depreme dayanıklı ve modern yaşam alanları sağlandı. Halihazırda 81 ilde 312 bin sosyal konutun inşası devam ediyor. Yeni genelge ile bu sayının daha da artırılması hedefleniyor. Sosyal Konutların Önemi ve Hedefler Sosyal konut projeleri, özellikle dar gelirli vatandaşların barınma ihtiyaçlarını karşılamak ve şehirlerdeki plansız yapılaşmanın önüne geçmek amacıyla hayata geçiriliyor. Deprem riski yüksek olan bölgelerde güvenli ve modern konutların inşa edilmesi, hem vatandaşların yaşam kalitesini artırmayı hem de kentsel dönüşüm sürecini hızlandırmayı amaçlıyor. TOKİ’nin bu projeleri, aynı zamanda istihdam yaratarak ekonomiye de katkı sağlıyor. Yeni Süreçte Neler Bekleniyor? Genelgenin yayınlanmasının ardından valilikler, belediyeler ve TOKİ arasında yoğun bir koordinasyon süreci başlayacak. Arazilerin belirlenmesi, projelerin planlanması ve inşaat süreçlerinin hızlandırılması için çalışmalar hız kazanacak. Özellikle büyükşehirlerde ve nüfus yoğunluğu yüksek olan bölgelerde, sosyal konut talebinin karşılanması için yeni projelerin devreye alınması bekleniyor. Sonuç Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın başlattığı sosyal konut seferberliği, vatandaşların barınma ihtiyacını karşılamak ve şehirlerin daha planlı bir şekilde büyümesini sağlamak açısından büyük önem taşıyor. TOKİ’nin bu alandaki deneyimi ve başarısı, yeni projelerin de hızlı bir şekilde hayata geçirilmesine olanak tanıyacak. Bu süreçte, valiliklerin ve belediyelerin etkin rol oynaması, sosyal konut projelerinin başarıya ulaşmasında kilit bir faktör olacak.- Depreme Dirençli Toplum ve Kentler İçin Yeni Bir Yaklaşım Gerekiyor
Kahramanmaraş merkezli depremler, Türkiye’de yerel yönetimlerin afet yönetimi ve kentsel dönüşümdeki rolünü bir kez daha gündeme getirdi. 6 Şubat 2023’te meydana gelen ve 11 ili etkileyen depremler, kentlerin hem fiziksel hem de yönetimsel anlamda yeniden yapılanmasına dair acil bir ihtiyacı ortaya koydu. Bu süreç, afetlere karşı dirençli bir toplum ve kentler inşa etmenin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Kentlerin Dönüşümü: Coğrafya Kader Değil, Yönetim Sorunu Tarih boyunca kentler, doğal afetlerle iç içe yaşamak zorunda kalmıştır. Ancak, afetlerin yıkıcı etkileri, büyük ölçüde insan eliyle yapılan hatalardan kaynaklanmaktadır. Plansız kentleşme, yetersiz altyapı ve denetimsiz yapılaşma, deprem gibi doğal olayları felakete dönüştüren temel faktörlerdir. Türkiye, jeolojik yapısı ve coğrafi konumu nedeniyle afetlere açık bir ülke olmasına rağmen, bu gerçeği görmezden gelen politikalar, her depremde büyük kayıplara yol açmaktadır. Son yıllarda yapılan kentsel dönüşüm çalışmaları ve yasal düzenlemeler, sorunun kökenine inememiştir. Özellikle 1999 depreminden sonra başlatılan yapı denetim sistemleri ve kentsel dönüşüm projeleri, yeterli denetim ve bilimsel planlama olmadan uygulandığı için beklenen sonuçları vermemiştir. 6 Şubat depremlerinde yıkılan binaların büyük çoğunluğunun 1999 öncesi inşa edilmiş olması, bu durumun çarpıcı bir kanıtıdır. Depreme Dirençli Kentler İçin Yeni Bir Paradigma Depremler, kentlerin sadece fiziksel yapısını değil, yönetim anlayışını da sorgulamamız gerektiğini gösteriyor. Birleşmiş Milletler’in “dirençli kent” tanımı, afetlere karşı dayanıklı, uyum sağlayabilen ve hızlı toparlanabilen kentlerin inşa edilmesini öngörüyor. Bu hedefe ulaşmak için, kentlerin altyapısından yapı stokuna, afet yönetiminden toplumsal bilinçlenmeye kadar kapsamlı bir dönüşüm gerekiyor. Türkiye’de yerel yönetimler, bu süreçte kilit bir rol üstleniyor. Deprem öncesi hazırlıklar, afet anında hızlı müdahale ve sonrasında toparlanma aşamalarında belediyelere büyük sorumluluklar düşüyor. Örneğin, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin afet hazırlık projeleri, İstanbul’un mikro bölgeleme çalışmaları ve Gaziantep’in risk haritaları, bu alanda atılmış olumlu adımlar olarak öne çıkıyor. Ancak, tüm belediyelerin bu tür çalışmaları sistematik bir şekilde yürütmesi ve bilimsel verilere dayalı politikalar geliştirmesi gerekiyor. Yerel Yönetimlerin Depremdeki Rolü ve Eksiklikler 6 Şubat depremleri, yerel yönetimlerin afet yönetimindeki başarılarını ve eksikliklerini de ortaya koydu. Birçok belediye, deprem sonrası arama kurtarma çalışmaları, yardım organizasyonları ve geçici barınma alanlarının kurulması gibi alanlarda önemli çabalar sarf etti. Ancak, özellikle küçük ilçe belediyelerinin afet hazırlık kapasitelerinin yetersiz olduğu görüldü. Arama kurtarma ekiplerinin eksikliği, yeterli sayıda çadır ve konteyner bulunmaması, altyapı yetersizlikleri gibi sorunlar, afet anında hızlı ve etkili müdahaleyi engelledi. Bu süreç, belediyelerin afet yönetimi konusunda daha kapsamlı bir strateji geliştirmesi gerektiğini gösterdi. Deprem öncesi hazırlıklar, afet anında koordinasyon ve sonrasında toparlanma aşamalarında etkili bir sistem kurulması, kentlerin dirençli hale getirilmesi için hayati öneme sahip. Ayrıca, merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında daha güçlü bir iş birliği ve koordinasyon sağlanması gerekiyor. Geleceğe Dönük Adımlar: Bilim, Planlama ve Toplumsal Bilinç Depremler, Türkiye’nin afet yönetimi ve kentsel dönüşüm politikalarını kökten değiştirmesi gerektiğini bir kez daha hatırlattı. Bilimsel verilere dayalı planlama, etkili denetim mekanizmaları ve toplumsal bilinçlenme, afetlere karşı dirençli bir toplum inşa etmenin temel unsurlarıdır. Yerel yönetimler, bu süreçte öncü bir rol üstlenerek, kentlerin fiziksel ve sosyal yapısını güçlendirecek adımlar atmalıdır. Sonuç olarak, depremler gibi doğal afetler, Türkiye’nin coğrafi gerçeğidir. Ancak, bu afetlerin felakete dönüşmesi, insan eliyle yapılan hataların bir sonucudur. Depreme dirençli bir toplum ve kentler inşa etmek için bilim, planlama ve toplumsal iş birliği temelinde yeni bir yaklaşım benimsenmelidir. Bu, sadece bugünü değil, gelecek nesilleri de korumanın en etkili yoludur.ATugrul topluluğumuza katıldı- 6 Şubat Depremi Raporu Yayınlandı: 50 Binin Üzerinde Can Kaybı ve Büyük Yıkım
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremler, Türkiye’nin 11 ilinde büyük bir yıkıma ve can kaybına yol açtı. Resmi verilere göre, depremlerde 50 bin 783 kişi hayatını kaybederken, 107 bin 204 kişi yaralandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın açıklamalarına göre, depremde 36 bin 932 bina yıkıldı ve 311 bin bina ağır hasar aldı. Depremin üzerinden 8 ay geçmesine rağmen, yaşanan kayıplara ve yıkımlara ilişkin tüm veriler henüz tam olarak açıklanmadı. Ancak, depremin etkilediği 11 ilde (Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Malatya, Kilis, Şanlıurfa, Adana, Osmaniye, Diyarbakır, Elazığ) yaklaşık 15 milyon kişi bu felaketten doğrudan etkilendi. Plansız Kentleşme ve Sanayileşmenin Bedeli Türkiye’nin deprem gerçeği, 6 Şubat depremleriyle bir kez daha acı bir şekilde ortaya çıktı. 1950’lerden bu yana sürdürülen plansız sanayileşme ve kentleşme politikaları, deprem gibi doğal afetlerin felakete dönüşmesine neden oldu. Bilimsel planlama ve denetim mekanizmalarının göz ardı edilmesi, rant odaklı yapılaşma, depremde yaşanan can kayıplarının ve yıkımların temel nedenleri arasında yer alıyor. TMMOB ve bağlı odaları, depremin ilk gününden itibaren bölgede büyük bir seferberlik başlattı. Mühendisler, mimarlar ve şehir plancıları, deprem bölgesindeki hasar tespit çalışmalarına ve acil ihtiyaçların karşılanmasına destek verdi. Ayrıca, toplanan yardım malzemeleri bölgeye ulaştırıldı. Ancak, TMMOB’un yaşanan eksiklikleri ve yanlışlıkları raporlaması, iktidar yandaşlarının eleştirilerine maruz kaldı. Geçmiş Depremlerden Ders Alınmadı Türkiye, 2003 Bingöl, 2011 Van, 2020 Elazığ-Sivrice ve İzmir depremlerinde de benzer acıları yaşadı. Ancak, her seferinde gerekli önlemler alınmadı ve depremler afete dönüştü. 6 Şubat depremleri, ülkenin depreme hazır olmadığını bir kez daha gözler önüne serdi. Bilimsel planlama, denetim ve toplumsal bilinç olmadan, benzer felaketlerin yaşanmaya devam edeceği uyarısı yapılıyor. Deprem Raporu Yayınlandı TMMOB tarafından hazırlanan 6 Şubat depremi raporu, yaşanan yıkımın boyutlarını ve alınması gereken önlemleri detaylı bir şekilde ortaya koyuyor. Raporda, deprem bölgesindeki yapı stokunun durumu, hasar tespit çalışmaları ve gelecekte benzer felaketlerin önlenmesi için yapılması gerekenler ele alınıyor. Raporun tam metnine [buradan](PDF linki) ulaşabilirsiniz. 6 Şubat depremleri, Türkiye’nin deprem gerçeğiyle yüzleşmesi ve kalıcı çözümler üretmesi gerektiğini bir kez daha hatırlattı. Bilimsel planlama, denetim ve toplumsal bilinç olmadan, benzer felaketlerin önüne geçmek mümkün görünmüyor. RAPORU Bağlantısı: https://www.tmmob.org.tr/sites/default/files/depremin_8._ayina_iliskin_degerlendirmelerimiz.pdfNavigation
Araştır
- Welcome!